စစ်အာဏာရှင်စနစ် အမြစ်ပြတ်ဖို့ဆိုရင်စစ်သုံးစစ်ကို လုံးဝချေမှုန်းပစ်ရမယ်။ ကိုတူး
မူရာမာယာတွေကြွယ်လွန်းတယ် ပြောရမလား။ ကြောက်ကန်ကန်တယ် ပြောရမလား။ ၂၁ ရက်နေ့ ညနေပိုင်းမှာ အာဆီယံအစည်းအဝေးကို ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် သေချာပေါက်သွားရောက်မယ်လို့ ပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပြောကြောင်း Nikkei Asia ဂျပန်သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါလာတယ်။ မလေးရှား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကလည်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် လူကိုယ်တိုင်တက်မှာဖြစ်ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းဌာနကို ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
အာဆီယံဟာ နိုင်ငံတကာမျက်နှာစာမှာ စစ်အုပ်စုအတွက် (ရှားရှားပါးပါး လူရာသွင်းဆက်ဆံပြီး) ကိုယ်တိုင်ပါဝင်ခွင့်ရတဲ့ ဒေသတွင်း နိုင်ငံစုံအဖွဲ့အစည်းဖြစ်လို့ ခေါင်းရှောင်ဖို့လည်း ခက်မှာပါ။ ကိုဗစ်ကပ်သင့်ကာလမှာ မျက်နှာစုံညီ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးအဖြစ် တမင်ကျင်းပပြီး ဗမာ့အရေးကို အဓိကဆွေးနွေးချင်လို့ စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မင်းအောင်လှိုင်ကို တက်စေချင်တာပါ။ လူကိုယ်တိုင်မတက်တော့ဘူးဆိုပြီး သည့်အရင်က မင်းအောင်လှိုင် နောက်ပြန်ဆုတ်သွားတာကတော့ လိပ်ပြာမလုံတာပါ။
ကုလအထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် အသစ် အဟောင်း၊ အမေရိကန်၊ အီးယူ၊ ဂျပန် စတဲ့ နိုင်ငံကြီးများကလည်း (တဖက်မှာ ဒဏ်ခတ်အရေးယူမှုတွေ လုပ်ရင်း) အာဆီယံကြားဝင်တာကို လိုလားထောက်ခံမှု ဖော်ပြနေပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကလည်း အာဆီယံကြားဝင်မှုကို လိုလားအားပေးကြောင်း ပြောပါတယ်။
CRPH နဲ့ NUG (ကြားဖြတ်အစိုးရ)ကလည်း သူတို့ကိုတက်ခွင့်ပြုဖို့ တောင်းဆိုမှုရှိပါတယ်။ ကုလအထူးကိုယ်စားလှယ် (ခရစ်စတီး ဘာဂနာ) ကလည်း တက်ချင်ပါတယ်။ တခြားသော ဗမာပြည်အရေး စိတ်ဝင်စားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကလည်း သဘောထားအသီးသီးပေးပြီး စောင့်ကြည့်နေပါတယ်။ ဗမာပြည်အရေးဟာ နိုင်ငံတကာမျက်နှာစာမှာ Hot Issue အများအာရုံစိုက်တဲ့ ပြဿနာတရပ် ဖြစ်နေပါတယ်။ Global Center for R2P ဆိုတဲ့ အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းကလည်း မင်းအောင်လှိုင်ပြည်ပထွက်ရင် အဖမ်းခံရနိုင်တယ်လို့ ခြောက်ပါတယ်။
အာဆီယံဘက်က ဘာဆွေးနွေးပြီး ဘာတွေကမ်းလှမ်းမယ် ဆိုတာလည်း (သံတမန် ထုံးစံအတိုင်း) တစိတ်တပိုင်းပေါက်ကြားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ အကြမ်းဖက်မှုတွေရပ်၊ ဖမ်းထားသူတွေအားလုံးပြန်လွှတ်၊ အကူအညီတွေပေးမယ်-လက်ခံ၊ အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေး နှစ်ဖက်ဆွေးနွေးဖို့ တိုက်တွန်းဖွယ်ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အင်ဒိုနီးရှား မလေးရှား စင်ကာပူ ဖိလစ်ပိုင် တို့က အနိမ့်ဆုံးအနေနဲ့ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ်ကို မြန်မာ့နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင် အားလုံးနဲ့ တွေ့ခွင့်ပေးဖို့ လက်ခံသဘောတူဖို့ လိုတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
မင်းအောင်လှိုင်က စစ်ကောင်စီရဲ့ တရားမဲ့လုပ်ရပ်တွေကို မုသာဝါဒပေါင်းစုံနဲ့ မျက်နှာပြောင်တိုက် ကာကွယ်ခြင်းဖြင့် နိုင်ငံတကာမျက်နှာစာမှာ စစ်ကောင်စီရဲ့တရားဝင်ပုံရိပ်ကို ထူထောင်ချင်တာပါ။ ဒါပေမဲ့ မင်းသားဖြစ်ဖို့ သံဆန်းပေါ်တာ မဟုတ်ဘဲ နှဲကြီးတက်နင်းမိလို့ နဖူးကွဲဒူးပြဲဖြစ်မယ့်ကိန်းမြင်ပြီး နောက်ဆုတ်သွားတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်က ကိုယ်တိုင်မတက်တော့ဘဲ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးပဲ စေလွှတ်မှာဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ မျက်နှာပူလို့ ဖြစ်ပုံရပါတယ်။ (သည့်အရင်က) မင်းအောင်လှိုင်မတက်ပဲ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝဏ္ဏမောင်လွင် တက်မယ်ဖြစ်သွားတော့ ဗီယက်နမ် လာအိုတို့ကလည်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးပဲ တက်တော့မယ်လို့ ထုတ်ပြန်လာပါတယ်။ ဒါဆို ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲ မဟုတ်တော့ဘူးပေါ့။ ဝဏ္ဏမောင်လွင်က အသေကောင်မျက်ခွက်နဲ့ ပြောသမျှနားထောင်ပြီး mandate ပေးထားသလောက် ကြက်တူရွေးနှုတ်တိုက်ရွတ်သလို ပြောစရာရှိတာပြောပြီး ပြန်လာမှာပါ။
တကယ်တော့ ဗမာပြည်အရေး (ယခုပုံအတိုင်းဆိုရင်) အခြေအနေ ဆိုးသထက်ဆိုးပြီး ဖြေရှင်းနိုင်တဲ့လမ်းစ ရှာမရတာ စိတ်ပျက်စရာဖြစ်ကြောင်း အားလုံးကပြောနေကြတာပါ။
ခုတဖန် မင်းအောင်လှိုင်တက်မယ် ဖြစ်ပြန်တယ်။ ဂျပန်ကနားချတယ်လို့ ထင်ရပါတယ်။ အကျိုးစီးပွားကိုယ်စီ ရှိကြတာဖြစ်လို့ နားချအောင်သွယ်ပေးချင်သူတွေလည်း များမှာပါ။ မင်းအောင်လှိုင်ကလည်း သွေးစွန်းတဲ့လက်နဲ့ အကျပ်အတည်းက ထွက်ပေါက်ရှာချင်နေတာဖြစ်လို့ ၂၀၀၈ အောက်က ရွေးကောက်ပွဲသစ်ပြန်လုပ်ဖို့ သဘောတူရင် ပိုနေမြဲကျားနေမြဲအနေအထားကို စစ်အုပ်စုဘက်ကလည်း သဘောကျကောင်း ကျသွားနိုင်ပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ ၂၀၀၈ အောက် ခေါင်းလျှို နောက်ကြောင်းပြန် ရင်ကြားစေ့ရေးလမ်းအပေါ် စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ခါးခါးသီးသီး နာကြည်းမုန်းတီးနေတဲ့ အဖိနှိပ်ခံလူမျိုးပေါင်းစုံလူထုကြီးက ပြတ်ပြတ်သားသားပယ်ချပြီး၊ စစ်အုပ်စုရဲ့ လက်နက်အားကိုး ဗိုလ်ကျစိုးမိုးမှုကို သွေးမြေကျ တိုက်ပွဲဝင်နေတာဖြစ်လို့ ဗမာပြည်နွေဦးတော်လှန်ရေးဟာ နောက်ပြန်လှည့်မှာ မဟုတ်တော့ပါဘူး။
လူထုရဲ့ ခုခံရေးစစ် တော်လှန်ရေးမီးတောက်မီးလျှံကသာ (အခြေခံလူတန်းစားများရဲ့ အကျိုးကိုအကောင်အထည်ဖေါ်မယ့် ဦးတည်ချက်နဲ့ အရှိန်ကောင်းအောင်ပံ့ပိုးဆောင်ရွက်နိုင်စွမ်းရှိမယ်ဆိုရင်)မတိုးသာမဆုတ်သာ stalemate အနေအထားကို ပြောင်းလဲစေမှာပါ။ နွေဦးတော်လှန်ရေးဟာ ၂၁ ရာစု လူတန်းစားတိုက်ပွဲ ခေတ်မီအတွေးအခေါ်နဲ့ တော်လှန်တဲ့ သဘောတရားလက်နက် ကိုင်စွဲတဲ့ ဒုတိယဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေးပဲ ဖြစ်သင့်ဖြစ်ထိုက်ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီဖျက်သိမ်းရေး၊ စစ်အာဏာရှင်စနစ်အမြစ်ပြတ်အောင် ဖယ်ရှားဖို့ဆိုရင် စစ်ဗျူရိုကရေစီယန္တရား တခုလုံးအပါအဝင် စစ်သုံးစစ်ကို ဖျက်သိမ်းပစ်ရပါလိမ့်မယ်။ ရန်သူ့ ယန္တရားဟောင်းတွေကို ဖျက်သိမ်းပြီး အသစ်ထူထောင်ဖို့ လိုကြောင်း ပဲရစ်ကွန်မြွန်းကပေးတဲ့ သင်ခန်းစာကို မမေ့ဖို့လိုပါတယ်။ တော်လှန်တဲ့သဘောတရား မရှိဘဲ ဘယ်တော်လှန်ရေးမှ မအောင်မြင်နိုင်ဘူး။ဗမာပြည်သမိုင်းကို အဖိနှိပ်ခံ လူမျိုးပေါင်းစုံပြည်သူလူထုကြီး ကိုယ်တိုင် ဖန်တီးမှာဖြစ်ပါတယ်။ ကိုတူး (၂၁ ဧပြီ ၂၀၂၁)