စစ်အုပ်စုကိုကယ်ပေါက်မပေးနဲ့ အချောင်သမားတွေကို လွှတ်မထားနဲ့ ရဲဘော်အောင်သော် (အရေးတော်ပုံဂျာနယ်၊ အတွဲ (၃) အမှတ်(၆) မှာ ဖော်ပြမယ့်ဆောင်းပါး) စစ်အုပ်စုဟာ သူတို့အကျပ်အတည်းကြီးကြီးမားမားကြုံတိုင်း ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ထွက်ပေါက်ရှာတယ်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ်မှာ စစ်အုပ်စုထွက်ပေါက်ပိတ် အကျပ်ဆိုက်တယ်။ လူထုက စစ်အုပ်စုကို အသေရရ အရှင်ရရ အမိဖမ်းဖို့ တိုက်ပွဲဆင်နေတယ်။ စစ်အုပ်စုက ၈၈ စက်တင်ဘာမှာ လူပေါင်းများစွာကို ရက်ရက်စက်စက်သတ်ဖြတ်နှိမ်နင်းတယ်။ လူထုရဲ့ မကျေနပ်မှုအစိုင်အခဲဟာ ပိုပြီးကြိတ်ခဲကြီးထွားလာတယ်။ နောက်တကြိမ်ထပ်မံပေါက်ကွဲဖို့ အသင့်ဖြစ်နေတဲ့ ယမ်းပုံကြီးပဲ။ အဲဒီအချိန်မှာ လူထုရဲ့ဒေါသကို ဖြေလျှော့ပြီး အတုအယောင်မျှော်လင့်ချက်ပေးဖို့ ရွေးကောက်ပွဲဖန်တီးခဲ့တယ်။ ၁၉၉၀ ပြည့်ရွေးကောက်ပွဲပေါ်လာတယ်။ အာဏာလုံးဝမလွှဲခဲ့ဘူး။ ၂၀၀၇ ခုနှစ်မှာ သံဃာ၊ ကျောင်းသားနဲ့တကွ ပြည်သူလူထုကြီးတရပ်လုံးနိုးထလာတယ်။ သံဃာတွေကို စစ်အုပ်စုကသတ်တယ်။ ကျောင်းသားတွေကို စစ်အုပ်စုကသတ်တယ်။ ရဟန်းသံဃာတွေကို ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ် နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းပြီးနောက်မှာ စစ်အုပ်စုထဲတောင် အက်ကြောင်းထင်လာတယ်။ ထုံးစံအတိုင်း ပြည်သူလူထုကို မျှော်လင့်ချက်အမှားပေးဖြေလျှော့ဖို့ ရွေးကောက်ပွဲဟာ သူတို့တွက် ကယ်ပေါက် (ဂယ်ပေါက်) အဖြစ်လိုလာပြန်တယ်။ ဒါပေမဲ့ ၁၉၉၀ သင်ခန်းစာကိုပြန်ဆန်းစစ်ထားတဲ့ စစ်အုပ်စုဟာ ရွေးကောက်ပွဲပြီးနောက်ပိုင်း… Read More »

ဆိုရှယ် ဒီမိုကရက် ဘာလဲ ရဲဘော်ဖိုးသံချောင်း (အရေးတော်ပုံဂျာနယ်၊ အတွဲ(၃) အမှတ်(၆) မှာ ဖော်ပြမယ့်ဆောင်းပါး) အရင်က ဗမာပြည်နိုင်ငံရေးလောကမှာသိပ်မကြားရဖူးတဲ့ နိုင်ငံရေးအယူအဆ(ဝေါဟာ ရ)နဲ့အဲဒီအယူအဆကိုကိုင်စွဲသူတွေ ခုတလောပေါ်လာတာကို သတိထားမိကြမယ် ထင်ပါ တယ်။ အဲဒါကတော့ ဆိုရှယ်ဒီမိုကရက်ဆိုတဲ့ဝေါဟာရပါ။ ပဒေသရာဇ်မင်းတွေမရှိတော့တဲ့ နောက် နိုင်ငံရေးအင်အားစု နဲ့လှုပ်ရှားမှုအမျိုးမျိုး လူးလွန့်လှုပ်ရှားလာခဲ့တဲ့နောက် ဗမာပြည် နိုင်ငံရေးလောကထဲကို ဆိုရှယ်လစ် ဆိုတဲ့ဝေါဟာရကို လူအမျိုးမျိုးပါးစပ်က ပုံစံအမျိုးမျိုးနဲ့ ကြားလာကြရပါတယ်။ ရုရှားကအောက်တိုဘာ တော်လှန်ရေးကြီးအောင်ပွဲခံလိုက်တဲ့ နောက် သူ့ခေါင်းမှာလည်းသပြေညို၊ ငါ့ခေါင်းမှာလည်း သပြေညို ဖြစ်ကုန်ကြတာထင်ပါရဲ့။ ဆိုရှယ်နီ၊ ဆိုရှယ်ဝါ၊ ဖဆပလထဲကဆိုရှယ်လစ်အင်အားစု စသဖြင့် ခွေးလှေးပျားတော အနှံ့ ပေါချင်တိုင်းပေါနေခဲ့တဲ့ ဆိုရှယ်လစ်စကားကို စစ်အာဏာရှင်ထိပ်သီးကြီး ဗိုလ်နေဝင်း ကနေ မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်လို့လုပ်လိုက်တော့မှာ အားလုံးအော်ဂလီဆန် ကုန်ကြ တော့တာဖြစ် ပါတယ်။ ဒီလိုနဲ့စစ်အုပ်စုက ပဉ္စမအကြိမ်မြောက် အာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့နောက် မှာ ဆိုရှယ်ဒီမိုကရက်ဆိုတာကြီး ပိုမြည်ဟည်းလာတာဖြစ်ပါတယ်။ ( ဒီအရင်ကတည်းက SD ဆိုတာ ပြောနေတာပါ။ သဘောတရားအရတော့ သိပ် မပြောနိုင်ပါဘူး။) ဒီတော့ ဆိုရှယ်ဒီမိုကရက်ဆိုတာ… Read More »

“ရွှေစွန်ညိုသင်္ဘောတိုက်ပွဲ အမှတ်တရများ” ငြိမ်းမောင်ဦး (အရေးတော်ပုံဂျာနယ်၊ အတွဲ(၃)၊ အမှတ်(၆) မှာ ဖော်ပြမယ့်ဆောင်းပါး) နှစ်ပေါင်း(၅၀)တိုင်ခဲ့ပြီ…… ။ စစ်တွေနှင့်ပလက်ဝ ကုလားတန်မြစ်တလျှောက်စုန်လိုက်ဆန်လိုက်ဖြင့် လွန်းပြန်ပြေးနေသော ရွှေစွန်ညိုသင်္ဘောနှင့်ကျွန်တော်…ရေစက်ဆုံခဲ့ဖူးသည်။ ကာလတချို့..သူဖြတ်သွားတိုင်း မြစ်ကမ်းနဖူးမှ ငေး မောကြည့်ခဲ့ဖူးသော်လည်း …သူ၏နောက်ဆုံးခရီး ..ရေလွှာအောက်သို့လောင်ကျွမ်းနစ်မြုပ်ဝပ်စင်းသွားခဲ့ သည့် ဇာတ်သိမ်းခန်းတွင် ထဲထဲဝင်ဝင်ပါဝင်ခဲ့ရလိမ့်မည်ဟု..စိုးစဉ်းမျှ မျှော်လင့်မထားခဲ့မိပါ။ ဓမ္မတာပင်…..နှစ်တွေကြာလာတော့ ရွှေစွန်ညို ဇာတ်လမ်းကို တချို့က မေ့မေ့ပျောက်ပျောက်ဖြစ်သွားကြသည်။ တချို့ကတော့…ပါးစပ်ပုံပြင်လေးအဖြစ် ရှားရှားပါးပါးကျန်ရစ်သည်။ ကျွန်တော့်အဖို့ကတော့…နှလုံးသားထဲအထိနက်နက်ရှိုင်းရှိုင်းခံစားခဲ့ရသော အမှတ်တရအဖြစ် ဘယ်တော့မှမေ့မရနိုင်တော့ပါ။ လွန်ခဲ့သောနှစ်ငါးဆယ် ၁၉၇၂-ခုနှစ်ကအဖြစ်အပျက်တွေမို့ တချို့ပုံရိပ်များက မထင်မရှား …လှုပ်ရှားနေသောရုပ်ပုံလွှာများအဖြစ် ဖမ်းဆုပ်ရန်ခက်ခဲလှသည်။ …တချို့ကတော့ နှလုံးသား၏အနက်ရှိုင်းဆုံးနေရာအထိ.ရင်ထဲမှာတလှပ်လှပ်နှင့် ခံစားနေရဆဲ….အဟောင်းတွေအသစ်ဖြစ်လို့ အမှတ်ရနေဆဲ…..။ ကျောက်တော်မြို့နှင့်ပလက်ဝမြို့အကြား ကုလားတန်မြစ်အနောက်ဖက်ကမ်းရှိ “ ကွမ်းဇေး” ဆိုသောရွာကလေးတွင် …၁၉၇၂ခုနှစ်မေလမှနိုဝင်ဘာလထိ ခြောက်လခန့်မျှ ကျွန်တော့်ရဲ့တော်လှန်ရေးဘဝ ပထမစာမျက်နှာများကို ကိုယ့်နည်းကိုယ့်ဟန်ဖြင့်ဖြတ်သန်းခဲ့ရသည်။ ဘဝက ..အထီးကျန်ဆန်လွန်းလှပါသည်။ အကြောင်းအ မျိုးမျိုးကြောင့် အချိန်မကြာသင့်ဘဲကြာခဲ့ရပြီး မျှော်လင့်မထားသောဒုက္ခမျိုးစုံနှင့်ကြုံတွေ့ခံစားခဲ့ရသော်လည်း မရေရာသောအနာဂတ်ကို စိတ်ရှည် လက်ရှည် စောင့်စားရင်းဖြင့် အခက်အခဲ မျိုးစုံကို ဆုံးဖြတ်ချက်ရှိရှိ ဖြင့် ကျော်လွှားနိုင်ခဲ့ပါသည်။ ကောက်စိုက်ပေါင်းသင်… Read More »

ကျွန်မဆက်၍ရေးဖြစ်ခဲ့သော ဖေဖေအကြောင်းများ။ လှကျော်ဇော အရေးတော်ပုံဂျာနယ်၊ အတွဲ(၃) အမှတ်(၆) မှာ ဖော်ပြမယ့်ဆောင်းပါး။ ၂၀၂၂-အောက်တိုဘာ(၁၀)ရက်နေ့ဖေဖေကွယ်လွန်တာ (၁၀)နှစ်ရှိသွားပါပြီ။ ဖေဖေရဲ့ကိုယ်တိုင်ရေးအတ္ထုပွတ္တိ–ဆိုင်းစုမှသည် မန်ဟိုင်းဆီသို့—ဆိုတဲ့စာအုပ်ကိုလည်း ပြည်ပမှာ (၂၀၀၇)ကတကြိမ်၊ပြည်တွင်းမှာ(၂၀၁၂-၂၀၁၆) နှစ်ကြိမ် ထုတ်ဝေပြီးပါပြီ။ အဲဒီစာအုပ်အကြောင်းအရာတွေထဲမှာမပါဖြစ်ခဲ့တဲ့အကြောင်းတွေကို ကျွန်မက– ကျွန်မဆက်၍ရေးချင်သောဖေဖေ့အကြောင်းများ။–ဆိုတဲ့ခေါင်းစဉ်နဲ့ဆောင်းပါးဆက်များကိုဖေဖေရှိစဉ်ကတည်းကရော၊ကွယ်လွန်ပြီးမှရော၊ရေးလာတာဆောင်းပါးအမှတ်(၅၅)ထိရောက်နေပါပြီ။အရေးတော်ပုံဂျာနယ်မှာတောက်လျှောက်ထည့်ခဲ့ပြီး၊ပြည်တွင်းမှာလည်းထုတ်ဝေပေးသူများရှိတဲ့အတွက် စာအုပ်အတွဲတွေလည်းထုတ်ပြီးပါပြီ။ ပြည်တွင်းနိုင်ငံရေးအခြေအနေအတက်အကျအလိုက် အခွင့်အရေးရရင်ရသလို ဖေဖေအရင်ကရေးသားထုတ်ဝေဖူးတဲ့ စာအုပ်စာတမ်းများ၊ခေတ်အဆက်ဆက် အခမ်းအနားများမှာပြောခဲ့တဲ့ မိန့်ခွန်းပေါင်းချုပ်များ၊သတင်းမီဒီယာအမျိုးမျိုးနဲ့ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်းများ၊စတာတွေလည်းပြည်တွင်းမှာထုတ်ဝေပြီးပါပြီ။ ဖေဖေကွယ်လွန်ပြီးမှ ဖေဖေအတွက် ရည်စူးတဲ့ ဆောင်းပါးများကဗျာများ စုစည်းပြီး၊စာအုပ်တွေလည်းအတော်များများထုတ်ပြီးပါပြီ။ အခုနောက်ဆုံး၊ ၂၀၁၉-ဒီဇင်ဘာမှာ ဖေဖေရာပြည့်အတွက် အမှတ်တရ စာအုပ်များ ၁။ဗိုလ်ကျော်ဇော၏စစ်ရေးအမြင်များ။အတွဲ(၁)။ ၂။ဗိုလ်ကျော်ဇောရာပြည့်။မောင်စွမ်းရည်နှင့်။ (၂)အုပ်ထုတ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီကာလက ဗမာပြည်တွင်းနိုင်ငံရေးအခြေအနေအရ တစုံတရာ အခွင့်သာနေလို့ရာပြည့် အထိမ်းအမှတ်ပွဲလေးလည်းရန်ကုန်မှာ ကျင်းပနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်မဒါတွေရေးပြနေတာအကြောင်းရှိပါတယ်။ ၁၉၈၉ခုနှစ် ကျွန်မတို့ပါတီ အကွဲကွဲအပြဲပြဲဖြစ်သွားပြီးနောက် ပါတီရဲ့ အသက်အရွယ်ကြီးတဲ့ ဗဟိုခေါင်းဆောင်များအနားယူဖို့ ပါတီ ဗဟိုက ဆုံးဖြတ်လိုက်ပါတယ်။ဒီလိုနဲ့ ကျွန်မက တဖက်နိုင်ငံသွားအနားယူရမယ့် (အသက်(၇၀)ရွယ်) မိဖနှစ်ပါးကိုလိုက်စောင့်ရှောက်ရဖို့ဖြစ်လာပါတယ်။ ၁၉၉၀ခုနှစ်မေလ(၁၆)ရက်နေ့ ခရီးစထွက်ရတော့မယ့် ကျွန်မတို့သားအမိသားအဖ(၃)ယောက်ကိုလာနှုတ်ဆက်တဲ့(ပါတီကို ဆက်ခေါင်းဆောင်ဖို့ကျန်ခဲ့တဲ့)ရဲဘော်ထွန်းက ကျွန်မကိုဒီလိုမှာလွှတ်ပါတယ်။ —–ရဲဘော်ဦးတင်(ဖေဖေပါတီတွင်းအမည်)ရဲ့နိုင်ငံရေးသေ မသွားအောင် ခင်ဗျားကြိုး စားပါ။—တဲ့။ ဒီတော့… Read More »

တုတ်ဓားလက်နက်ကိုင်လူထုကို လေယာဉ်တွေနဲ့ ရင်ဆိုင်တိုက်နေတဲ့ စစ်ကောင်စီ ညိုစိန်ဝင်း (အရေးတော်ပုံဂျာနယ်၊ အတွဲ(၃) အ မှတ်(၆) မှာ ဖော်ပြမယ့်ဆောင်းပါး) လူတွေကို ကြိုးနဲ့တုပ်ပြီး အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်တယ်။ ကြိုးနဲ့တုပ်ပြီး အစုလိုက်မီးရှို့တယ်။ မြို့တွေပေါ်မှာဆိုရင် အစုလိုက် ကြိုးပေးသတ်တယ်။ ကျေးလက်တွေမှာ ရွာလုံးကျွတ်မီးရှို့တယ်။ အညာမြေတခွင်လုံး မီးလောင်ပြင်နဲ့ စစ်တလင်း ဖြစ်အောင်လုပ်တယ်။ (စကစ အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက လူထုအိမ် မီးရှို့တာ ၃ သောင်းကျော်ပြီ။ စစ်ကိုင်းတိုင်းမှာ,ကို ၂ သောင်းကျော်ရှိပြီ။) ကြွက်မနိုင်လို့ ကျီမီးရှို့ပေါ်လစီလား။ တော်လှန်ရေးသမားတွေကို မနိုင်လို့ လူထုကို မဲတာလား။) မဟုတ်သေးဘူး။ ဒါ့ထက် ပိုတယ်။ ပြည်သူလူထုကို စစ်ကောင်စီက ရန်သူအဖြစ် သဘောထားတာ ဖြစ်တယ်။ လူတွေအရှင်လတ်လတ် မီးရှို့တာတင် မကဘူး။ စပါးကျီတွေပါ မီးရှို့တယ်။ စစ်ရှောင်ပြည်သူ အသောင်းအသိန်းကို စပါးမရိတ်နိုင်အောင် လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ထုပြီး သတ်တယ်။ လူထုစိုက်တဲ့စပါးခင်းတွေကို စစ်ကောင်စီရဲ့ မိစ္ဆာတပ်နဲ့ ပျူစောထီးတွေက အတင်းဝင်ရိတ်တယ်။ လူထုကို ငတ်သေအောင် လုပ်တာပဲ။ (အညာဒေသရဲ့ စိုက်ခင်း… Read More »

ဗိုလ်မင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ အလိမ်အညာဒီတခါ ယုံပြန်ရင် ယုံသူတို့အပြစ်။ လှဝင်း စစ်အုပ်စုအဆက်ဆက် တိုင်းပြည်နှင့်ပြည်သူအပေါ် တရားမဲ့အုပ်စိုးခြင်း နည်းစနစ်များတွင် စစ်ဗျူရိုကရေစီယန္တရားဖြင့် ဖိနှိပ်အုပ်ချုပ်ခြင်း၊ ၂၀၀၈ ခြေဥ စသည့် မတရားသောဥပဒေ အမိန့်အာဏာတို့ဖြင့် စစ်အာဏာကို ခိုင်မြဲစေပြီး ပြည်သူအပေါ် စစ်ကျွန်ပြုခြင်း၊ တရားမဲ့ ဖက်ဆစ်ဆန်ဆန် သတ်ဖြတ်ခြင်း၊ စစ်ပြုခြင်း စသော နည်းနာများကျင့်သုံးသလို အခြားတဖက်တွင်လည်း လိုလျှင် အလွယ်ကတိပေး၍ မလိုလျှင် အလွယ်ကတိဖျက်ခြင်းအပါအဝင် လိမ်လည်လှည့်ဖြားခြင်းနည်းနာအမျိုးမျိုးတို့ကို ကျင့်သုံးလေ့ရှိပါသည်။ ဗိုလ်စောမောင်က ရွေးကောက်ပြီးလျှင် စစ်တပ်က စစ်တန်းလျားပြန်မည်ဟု ပြောပါသည်။ မပြန်ပါ။ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရပါတီအား အာဏာလွှဲမည်ဟု ပြောပါသည်။ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရပါတီကို အာဏာမပေးချင်တော့ အနိုင်ရပါတီရဲ့ တာဝန်က အခြေခံဥပဒေဆွဲရမှာပါဟု လိမ်ပါသည်။ လက်တွေ့မှာ အခြေခံဥပဒေကို စစ်အာဏာအကျိုးစီးပွားအတွက် သူတို့က စိတ်ကြိုက်ရေးဆွဲခိုင်းပါသည်။ တကယ်တမ်းမှာ ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေကို စစ်အုပ်စုက ရွေးဆွဲခဲ့တာပါ။ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်က သူတို့အကျိုးစီးပွားနဲ့ မကိုက်လျှင် ရွေးကောက်ပွဲက မသမာဟု လိမ်ပါသည်။ ဗိုလ်စောမောင်စ၍ ဗိုလ်မင်းအောင်လှိုင်လက်ထက်ထိ ရွေးကောက်ပွဲက သူတို့အကျိုးစီးပွားနှင့် မကိုက်ညီ၍ သူတို့… Read More »

(အပြောင်းအလဲဆိုရာ၌)ရင်နှစ် ၇၇ ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံ UNGA ၌ပြောသော အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်၏မိန့်ခွန်းတွင် “ကုလသမဂ္ဂ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး”ကိစ္စပါပါသည်။ ရုရှမှာ UNSC ၏ အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအနေဖြင့် ဗီတိုအာဏာသုံးခွင့်ရှိကြောင်းကို လက်ညှိုးထိုးပြောဆိုခဲ့ပါသည်။ ယခုတင်လာသည် သူ့အဆိုပြုချက်မှာ ကုလလုံခြုံရေးကောင်စီ UNSC အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများနှင့် အလှည့်ကျအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအရေအတွက် တိုးချဲ့ဖွဲ့စည်းရန်ဖြစ်ပါသည်။ လက်ရှိ UNSC အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင် ၅ နိုင်ငံဖြစ်သော အမေရိကန်၊ ရုရှ၊ တရုတ်၊ ပြင်သစ်၊ ဗြိတိန်တို့မှာ UNSC ဆုံးဖြတ်ချက်မူကြမ်းကို ဗီတိုအာဏာဖြင့် ပယ်ချနိုင်ခွင့်ရှိသော်လည်း အလှည့်ကျအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများတွင်မရှိကြောင်း အများသိပြီးဖြစ်ပါသည်။ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၅ ရက်နေ့က အယ်ဘေးနီးယားနှင့် အမေရိကန်တို့က ရုရှ၏ ယူကရိန်းကျူးကျော်စစ်ကို ပြစ်တင်ရှုတ်ချကြောင်း UNSC တွင် အဆိုတင်ခဲ့သော်လည်း ရှုရှ၏ဗီတိုအာဏာသုံးပယ်ချခြင်း ခံခဲ့ရပါသည်။ ထို အနီးကပ်ကိစ္စကို အကြောင်းပြု၍ အမေရိကန်တို့ဘက်မှ ကုလသမဂ္ဂ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးကို ဖိဖိစီးစီးပြောလာခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ဧပြီ ၁၉ ရက်နေ့က ကျင်းပသည့် UNSC အစည်းအဝေးတွင် UNSC ၏ ဗီတိုအာဏာသုံးမှုအား… Read More »