သိကၡာမဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ – ညစ္ပတ္တဲ့ေရြးေကာက္ပြဲ
(၃၀-၁၀-၂၀၁၅)
“၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ ”မၾကာခင္က်င္းပေတာ့မယ္။ ရက္ပုိင္းသာ လိုပါေတာ့တယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲကို ေအာက္ပါအခ်က္ေတြေၾကာင့္ စိတ္ဝင္စားပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္စဥ္ အစအဆံုးမွာ အာဏာရႀကံ့ဖြံ႔ပါတီအစုိးရ၊ စစ္တပ္၊ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္တုိ႔ ဘယ္လိုနည္းေတြသံုးၿပီး ညစ္ပတ္ၾကသလဲ။
ညစ္ပတ္မႈမ်ိဳးစံုကို အတိုက္အခံပါတီေတြ ဘယ္လိုရင္ဆုိင္ျဖတ္သန္းသြားၾကသလဲ။
ေရြးေကာက္ပြဲက ျပည္သူမ်ားအတြက္ ဘယ္လိုအေတြ႔အႀကံဳနဲ႔ သင္ခန္းစာေတြရရွိႏုိင္သလဲ စတဲ့အခ်က္ေတြနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲကို စိတ္ဝင္စားပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အတိုက္အခံပါတီမ်ားအဖို႔ “၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ”ဟာ ေရြးေကာက္ပြဲဆုိတာထက္ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္၊ အစိုးရ၊ စစ္တပ္တုိ႔ရဲ႕ညစ္ပတ္မွုမွန္သမွ်ကို ရင္စည္းခံၿပီး ယွဥ္ၿပိဳင္ေနတဲ့ပြဲသာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ဆုိရင္ အျဖစ္မွန္နဲ႔ အေတာ္နီးစပ္ပါလိမ့္မယ္။
ဒါေၾကာင့္ “၂၀၁၅ေရြးေကာက္ပြဲ”ကို အစုိးရနဲ႔ အတုိက္အခံတုိ႔က ကုိယ့္အျမင္နဲ႔ကုိယ္၊ ကိုယ့္အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္နဲ႔ကုိယ္ “အေျပာင္းအလဲ” ျဖစ္တယ္တုိ႔၊“သမုိုင္းဝင္တယ္”တုိ႔ စသျဖင့္ ဘယ္လုိပဲ အၿမီးတပ္အမႊမ္းတင္ကာ ေျပာဆိုေနပါေစ “၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ” ဟာ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ရဲ႕မတရားမႈ၊ သိကၡာမဲ့မႈနဲ႔ညစ္ပတ္မႈမ်ိဳးစံုကို မွတ္တမ္းတင္ရမယ့္ပြဲျဖစ္သလို၊ အတုိက္အခံပါတီမ်ား လည္စင္းခံရတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြနဲ႔ သင္ခန္းစာေတြကို မွတ္သားထားရမယ့္ပြဲလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
“၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ” ကို “၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ” နဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ရင္ အစုိးရ၊ စစ္တပ္နဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္တုိ႔ရဲ႕ မတရားမႈ၊ သိကၡာမဲ့မႈနဲ႔ ညစ္ပတ္ယုတ္မာမႈမ်ိဳးစံုကို အတုိင္းသားေတြ႔ျမင္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။
“၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ” နဲ႔ “၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ” မတူတဲ့အခ်က္က “ အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးရမယ့္ကိစၥ”မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ အာဏာလႊဲတာက ဗိုလ္သန္းေရႊက သူစိတ္ႀကိဳက္အခ်ိန္ယူေရးဆြဲထားတဲ့ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒနဲ႔အညီ သူ မီးေသတဲ့ တပည့္သားေျမးေတြလက္ထဲ “အာဏာအေမြ” လက္ဆင့္ကမ္းတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျပိဳင္ဘက္ပါတီကသာ အႏိုင္ရသြားရင္ ဒီလိုနည္းနဲ႔ လြယ္လြယ္ကူကူအာဏာလႊဲမေပးခ်င္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ မီးကုန္ယမ္းကုန္ညစ္ေနတာ ျဖစ္တယ္။ ညစ္ပတ္ ယုတ္မာမႈမ်ိဳးစံုဟာ ဒီအခ်က္ကေန ေပၚထြက္လာေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
“၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ” ရဲ႕အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္က ၂ ခုပဲ။
ပထမတစ္ခုက “၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ” ကို အသက္သြင္းေပးဖုိ႔ျဖစ္ၿပီး၊ ဒုတိယတစ္ခုက “စစ္ေဘာင္းဘီခၽြတ္ၿပီး ခ်ိတ္ထဘီ ေျပာင္းဝတ္ခိုင္းထားတဲ့ စစ္ဗိုလ္ေဟာင္းေတြ” ကို အာဏာလႊဲေပးဖုိ႔သာ ျဖစ္တယ္။ ဒါဟာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပတာရဲ႕အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္ပါပဲ။ ဒီေတာ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အႏုိင္ရတဲ့ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီကို (နဝတ-နအဖ) စစ္ေကာင္စီဥကၠ႒က အသာတၾကည္ အာဏာလႊဲေပးတာကို“ျမန္မာ့ေႏြဦး”ဆုိၿပီးေလရူးထမေနၾကပါနဲ႔၊ ဒါဟာ ဘာမွမဆန္းပါဘူး။ သူတုိ႔အကြက္ခ် ခင္းက်င္းထားတဲ့ ဇာတ္လမ္း ဇာတ္ကြက္အတုိင္း ဝတ္စံုျပည့္ ကျပသြားျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလုိနည္းနဲ႔ သူတုိ႔ဟာ သူတုိ႔ကုိယ္ သူတုိ႔ “ ျပည္သူက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ျခင္းခံရတဲ့ အစိုးရ ” ျဖစ္လာေစခဲ့တယ္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ မွာ အဓိကဇာတ္လုိက္ေက်ာ္က “ႀကိဳတင္မဲ” ျဖစ္္တယ္။ ႀကံ့ဖြံ႔အစုိးရဟာ ႀကိဳတင္မဲေတြနဲ႔ ျဖစ္လာတဲ့ “ေရြးခ်ယ္ခံအစုိးရ” ပဲ။
“၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ” က “ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ” မွာ လို ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီ တေကာင္တည္းေျပးၿပီး ပန္းဝင္ရမယ့္ပြဲ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ၿပိဳင္ဘက္ပါတီေတြျဖစ္တဲ့ (NLD) နဲ႔ (SNLD) တို႔လို ပါတီေတြ ရွိေနၿပီ။ ၂၀၁၀ မွာလို “ႀကိဳတင္မဲ” ကို ပံုၿပီး အားကိုးလုိ႔ မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ “ ႀကိဳတင္မဲ” ဆိုတာ တတိုင္းတျပည္လံုးသိသြားတဲ့ ညစ္နည္း၊ မဲခုိးနည္းျဖစ္တယ္။
အႀကိတ္အနယ္ၿပိဳင္ရမယ္ဆုိတာကိုလည္း “၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ” မွာ ကတည္းက သူတုိ႔ သိထားခဲ့ၾကၿပီးပါၿပီ။ ဒီေတာ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ေထာင့္စံုဘက္စံု အႀကံထုတ္ၿပီး ျပင္ဆင္ခဲ့ၾကတယ္။
ဒီေတာ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကို ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာလို လူတုိင္းမဲလာေပးေအာင္၊ မဲေပးသူ မမ်ား မ်ားေအာင္လုပ္လို႔ မျဖစ္ေတာ့ဘူးဆုိတာ သူတုိ႔တြက္မိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပထမေျခလွမ္းအေနနဲ႔ ႀကိဳတင္မဲနဲ႔ အပုတ္နံ႔တေထာင္းေထာင္းထြက္ေနတဲ့ “သိန္းစိုး ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္” ကို ဖ်က္သိ္မ္းပစ္လုိက္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ အသစ္ျပန္ဖြဲ႔တယ္။ ဒီမွာ (ဗိုလ္) ဦးတင္ေအး ဥကၠ႒ျဖစ္လာတာပဲ။ ဒါ့အျပင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ သူတုိ႔ အဓိကက်င့္သံုးရမယ့္ ဗ်ဴဟာက မဲေပးခြင့္ရွိတဲ့ ျပည္သူေတြ အံုနဲ႔က်င္းနဲ႔ မဲလာေပးလို႔ မရေအာင္ “ဥပေဒေဘာင္” ထဲကေန နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ညစ္ပတ္ဖို႔ပဲ ျဖစ္တယ္။ ဒါ့အျပင္ လက္ယဥ္ေနတဲ့ စြမ္းအားရွင္ေတြကို သံုးၿပီး အၾကမ္းဖက္မယ့္နည္းကိုလည္း အရန္အျဖစ္ထားတယ္။
ဒီေတာ့ ပထမေျခလွမ္းအျဖစ္ “၂၀၁၀ေရြးေကာက္ပြဲ” မွာ မဲေပးခြင့္ရရွိခဲ့ၾကတဲ့ “ဝိႈက္ကဒ္” ကုိင္ေဆာင္သူေတြ မဲေပးခြင့္ မရေအာင္ လုပ္ပစ္လုိက္တယ္။ ဒီလိုလုပ္ရာမွာ“အမ်ိဳးသားေရး”ဆုိတဲ့ ဆုိင္းဘုတ္ခ်ိတ္ၿပီး ယုတ္ယုတ္မာမာလုပ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္တယ္။
ဒါေၾကာင့္ရွင္းေနတဲ့အခ်က္က “၂၀၁၀ေရြးေကာက္ပြဲ” မွာ “ဝိႈက္ကဒ္”ကုိင္ေဆာင္ထားသူေတြရဲ႕မဲေတြကို သဲ့ယူသြားသူဟာ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီပဲျဖစ္ၿပီး အခုအခါမွာ ခါေတာ္မွီ “အမ်ိဳးသားေရး” ဆုိင္းဘုတ္ခ်ိတ္ၿပီး “ဝိႈက္ကဒ္”ကိုင္သူေတြရဲ႕မဲေပးခြင့္ကို ရုပ္သိမ္းပစ္တဲ့ သူဟာလည္း အဲဒီႀကံ့ဖြံ႔အစိုးရပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘယ္ေလာက္ညစ္ပတ္ ေကာက္က်စ္တဲ့လုပ္ရပ္ျဖစ္ပါသလဲ။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ “ဝိႈက္ကဒ္” ကိုင္ေဆာင္သူေတြကို မဲေပးခြင့္ ရုပ္သိမ္းလိုက္တာေလာက္နဲ႔ သူတုိ႔ အေရးမသာႏုိင္ေသးဘူး။ ဘယ္ဗ်ဴဟာသံုးရင္ အေရးသာႏုိင္မလဲ။
အဲဒီဗ်ဴဟာကေတာ့ မဲစာရင္းကို ဗဟုိျပဳထားတဲ့ ဗ်ဴဟာျဖစ္တယ္။
ဒီလိုနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဟာ မဲစာရင္းမွာ အမွားအယြင္းေတြ တမင္လုပ္ႀကံထည့္သြင္းၿပီး အႀကိမ္ႀကိမ္ ထုတ္ျပန္ေစတယ္။ ပထမအႀကိမ္မွားတယ္။ ဒုတိယအႀကိမ္ ပိုမွားတယ္။ အခုတတိယ အႀကိမ္ထုတ္ျပန္ဦးမယ္။ မွားဦးမွာပဲ။ မဲစာရင္း မပါတဲ့သူ မဲေပးခြင့္ မရွိဘူး။ မဲစာရင္းပါ/မပါ ျပည္သူေတြ လာစစ္ရမယ့္ တာဝန္ ရွိတယ္။ လာမစစ္ရင္ ျပည္သူေတြရဲ႕တာဝန္ပဲဆုိၿပီး ျပည္သူေတြေပၚ တဖက္ကလႊဲခ်ထားၿပီး ေကာ္မရွင္ဘက္မွာ တာဝန္မရွိဘူးလုိ႔ ကိုယ္လြတ္ရုန္းထားတယ္။ ဆင္ေျခကန္ထားတယ္။
မဲစာရင္းေတြမွာ အမည္ေတြကို ယခင္က မရွိဘူးတဲ့ အစီအစဥ္ျဖစ္္တဲ့ အကၡရာစဥ္နဲ႔လုပ္ထားတယ္။ ဒီေတာ့ မိသားစုတစ္စုထဲက လူေတြဟာ ဟုိတျခားဒီတျခား တကြဲတျပားျဖစ္ကုန္တယ္။ မဲစာရင္းမွာ ကုိယ့္အမည္ကိုယ္ ရွာေဖြဖုိ႔ မလြယ္ေတာ့ဘူး။ ဒီညစ္ကြက္က မဲေပးတဲ့သူေတြ မဲေပးရခက္ခဲေအာင္၊ မဲေပးခ်င္စိတ္ကုန္ေအာင္ ဆုိတဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔လုပ္တာ ျဖစ္တယ္။
ဒီလုိတစ္ဖက္က လုပ္ေနခ်ိန္မွာ အလစ္အငုိက္ယူၿပီး ေနာက္တနည္းလုပ္လာျပန္တာေတာ့ မဲစာရင္းထဲမွာ ေသာင္းဂဏန္းအေရအတြက္ရွိတဲ့ “လူပုိစာရင္းကိစၥ”ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုပုိေနတာေတြက အခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ၂၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကေန ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းထိ မ်ားျပားေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ ပထမအႀကိမ္ မဲစာရင္းထုတ္တယ္၊ မွားတယ္၊ ထပ္ၿပီးထုတ္တဲ့ မဲစာရင္းမွာလည္း အရင္အမွားေတြကို မျပင္ႏုိင္တဲ့အျပင္ ေနာက္ထပ္အမွားသစ္ေတြ ထပ္မွားလာတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဒီမွာ ထူးျခားတဲ့အခ်က္က ဒီလို လူပုိေနတဲ့ စာရင္းေတြဟာ စစ္တပ္ကေန ပူပူေႏြးေႏြးအၿငိမ္းစားယူထားတဲ့ စစ္အရာရွိေဟာင္းႀကီးေတြ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္ ၿမိဳနယ္ေတြမွာ ေတြ႔ရတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္တနည္းက နယ္ေျမလံုၿခံဳေရးအေၾကာင္းျပၿပီး ၿမိဳ႕နယ္၊ ရပ္ကြက္ေက်းရြာအုပ္စုေတြမွာေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ ဖ်က္သိမ္းပစ္တဲ့နည္းျဖစ္တယ္။ မၾကာခင္ကပဲ ရွမ္းျပည္နယ္ထဲက မိုင္းရွဴး၊ ေက်းသီး၊ တန္႔ယန္းၿမိဳ႕နယ္ေတြနဲ႔ ရပ္ကြက္ ေက်းရြာအုပ္စုေတြကို ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပျခင္းမျပဳေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။
ဒီလို ေၾကညာႏုိင္ဖို႔ စစ္တပ္က တုိက္ပြဲေတြ ေဖာ္ေပးခဲ့တယ္။ လက္နက္ႀကီးနဲ႔ ေျခာက္လွန္႔ပစ္ခတ္ေပးတယ္။ သက္ဆုိင္ရာ ျပည္နယ္အစုိးရ၊ ႀကံ့ဖြံ႔ၾသဇာခံ တုိင္းရင္းသားပါတီတစ္ခုတုိ႔က ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပဖုိ႔ ေကာ္မရွင္ထံ တင္ျပတယ္။ ေကာ္မရွင္ကလည္း တင္ျပခ်က္အတုိင္း ထုတ္ျပန္ေၾကညာေပးတယ္။ ဒါဟာ စစ္တပ္၊ ျပည္နယ္အစုိးရ၊ ႀကံ့ဖြံ႔ၾသဇာခံပါတီနဲ႔ ေကာ္မရွင္တုိ႔ရဲ႕ ပူးေပါင္းႀကံစည္တဲ့ ေျဗာင္အက်ဆံုး ညစ္ပတ္မႈတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ မဲဆြယ္ရက္ ကာလေတြမွာလည္း မသမာတဲ့ မဲဆြယ္မႈေတြ၊ အမႈဖြင့္မယ္ဆုိရင္ ရာဂဏန္းေက်ာ္ေအာင္ အမႈဖြင့္ႏုိင္မယ့္ ၾက့ံဖြံ႕ပါတီက ၿပဳိင္ဘက္ပါတီေတြအေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္ေႏွာင့္ယွက္မႈေတြ ရွိခဲ့ရုံသာမက အခု ေနာက္ဆုံး သူတုိ႕လက္သပ္ေမြးထားတဲ့ စြမ္းအားရွင္ေတြက ၿပဳိင္ဘက္ပါတီအေပၚ ယုတ္မာစြာ ဓားခုတ္မႈပါ က်ဴးးလြန္လုိက္ျပန္ပါၿပီ။
(NLD) ပါတီဟာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီတခုတည္းနဲ႔တင္ ယွဥ္ၿပိဳင္ရတာမဟုတ္ဘဲ၊ (ဗိုလ္)ဦးတင္ေအးရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္နဲ႔ပါ အဓိကယွဥ္ၿပိဳင္ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္မီ ညစ္နည္းညစ္ကြက္ေတြ ျဖစ္ၿပီး ျပည္သူေတြ မဲေပးရတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေန႕မွာလည္း ညစ္ကြက္အသစ္ေတြ ထပ္မံ ေပၚထြက္လာစရာ ရွိေနပါတယ္။ ညစ္နည္းညစ္ကြက္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးတဲ့ေနာက္ ေပၚေပါက္လာဦးမယ့္ ညစ္ကြက္ေတြကေတာ့ (ဗိုလ္)ဦးတင္ေအးစိတ္ႀကိဳက္ ထင္သလိုစီရင္ ဆံုးျဖတ္ႏုိင္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔သက္ဆုိင္တဲ့ အမႈအခင္းဆုိတာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ဟာလည္း အတိုက္အခံပါတီကို ထုိးႏွက္ဖုိ႔အတြက္ လက္နက္တစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလက္နက္ဟာ ေရြးေကာက္ၿပီးေနာက္ ၁၅ ရက္အတြင္း သူမတူေအာင္ အစြမ္းျပလာပါလိမ့္ဦးမယ္။
“၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ” ဖ်က္သိမ္းႏုိင္ျခင္းမရွိဘဲ လြတ္လပ္တဲ့၊ တရားမွ်တတဲ့၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ဆုိတာေတြကို ဘယ္လုိမွ မေမွ်ာ္မွန္းႏုိင္ပါဘူး။
“၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ” ဟာ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးသမုိင္းမွာ သိကၡာမဲ့တဲ့ ေကာ္မရွင္က က်င္းပေပးတဲ့ ညစ္ပတ္တဲ့ေရြးေကာက္ပြဲ တစ္ခုအျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ၾကရမွာကေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲ။