နိုင်ငံရေးမှူးရဲဘော်စိုးသိမ်းနဲ့အတူ ဖြတ်သန်းခဲ့ရတဲ့
တော်လှန်ရေးဘဝများ
ရဲဘော်ခင်မောင်ဝင်း
၁၉၇၀ ခု ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ရွှေရတုအထိမ်းအမှတ် လှုပ်ရှားမှုကြောင်း ကျွန်တော် ပုဒ်မ ၅ နဲ့ အဖမ်းခံရပြီး ၁၉၇၃ ဧပြီ (၁၃) အထွေထွေ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်နဲ့ အင်းစိန်ထောင်က လွတ်လာတယ်။ ထောင်ကလွတ်ပြီး ၆ လကျော်လောက်ရှိတော့ လာရှိုးကား လမ်းကနေ ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ လွတ်မြောက်ရေးအခြေခံဒေသ ကိုးကန့်ခရိုင်သို့ ပြည်သူဒီမိုကရေစီတော်လှန်ရေးမှာ ပါဝင်ဖို့ တောခိုခဲ့တယ်။ ကိုးကန့်ခရိုင် ရှေ့တန်းတပ်မှူး ရဲဘော်ညွန့်မောင် ကူညီမှုနဲ့ ကိုးကန့်ခရိုင်ရုံးကို ရောက်ခဲ့တယ်။ ခရိုင်မှူး ရဲဘော်ရဲဒင် (ရဲဘော်ထွန်းလွင်၊ နောင် ၇၅ ဗဟိုကော်မတီ၊ ၈၅ တတိယအကြိမ် ကွန်ဂရက် ဗဟိုကော်မတီ)ရဲ့ လုံခြုံရေးဌာနမှာ ခေတ္တနေပြီး ခရိုင် လက်ဖက်ခြောက်စက်ရုံနဲ့၊ အရက်ချက်စက်ရုံမှာ ရဲဘော်မောင်ကြည်ဆိုတဲ့ မြင်းခြံသားတယောက်နဲ့ အတူနေထိုင်ရင်း ရဲဘော်များနဲ့ အ တူ ထင်းခွေရေခပ် နေ့စဉ်လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်နေခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလိုနဲ့ ကိုးကန်းခရိုင်ပါတီရဲ့ ဆက်သွယ်ပေးမှုနဲ့ ပါတီဗဟိုနဲ့ အဆက် အသွယ်ရလာပြီးနောက် ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ အရှေ့မြောက်စစ်ဒေသ၊ ကွတ်ခိုင်ခရိုင်၊ ရှေ့တန်းလျှို့ဝှက်စခန်း (ဖိုင်ကောင်စခန်း) မှာ ရဲဘော်မြအောင်နဲ့အတူ လျှို့ဝှက်ဝါဒဖြန့်ချိရေး ရန်သူဒေသလှုပ်ရှားရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်နေခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၇၄ ဇန်နဝါရီလ မှာတော့ အရှေ့မြောက်စစ်ဒေသ (သံလွင် အနောက်ခြမ်း) ဒုနိုင်ငံရေးမှူး ရဲဘော်စိုးသိမ်းရဲ့ မုံဂူ နိုင်ငံရေး၏ဌာနစခန်းကို ရောက်ပါ တယ်။ ဒါ ရဲဘော်စိုးသိမ်းနဲ့ စတင်တွေ့ခဲ့ခြင်းပါပဲ။ ရဲဘော်စိုးသိမ်းက နွေးထွေးခင်မင်စွာပဲ သူတို့စခန်းမှာ တာဝန်ယူသွားဖို့ ပြောပါ တယ်။ ဗဟို အလုပ်အဖွဲ့စခန်းကိုတော့ မသွားပါနဲ့ဦး။ ကျွန်တော်တို့မှာ ကေဒါ မလုံလောက်ဘူး။ ဒီမှာပဲလုပ်ပါလို့ ဆွေးနွေးပြီး ဗဟိုရဲ့ သဘောတူညီမှုအရ သူ့ရဲ့အတွင်းရေးမှူး တာဝန်ကို ပေးလို့ ဒီတာဝန်ကိုပဲ ပထမဆုံး ယူခဲ့ရပါတယ်။
ရဲဘော်စိုးသိမ်းရဲ့ နေထိုင်စားသောက်မှုဟာ ရိုးစင်းပါတယ်။ မျက်မှန်ထူထူနဲ့ ဟန်ပန်ကင်းပြီး လယ်သမားကေဒါကြီး တ ယောက်နဲ့ တူပါတယ်။ အဲဒီအချိန်က အရှေ့မြောက်စစ်ဒေသဟာ လူအင်အား၊ လက်နက်အင်အား အပြည့်အဝနဲ့ ရန်သူ့ရှေ့တန်း စခန်းတွေကို ချေမှုန်းရေးတိုက်ပွဲများ ဖော်နေတဲ့ကာလပါ။ တချိန်တည်းမှာ ကြူကုတ်၊ ပန်ဆိုင်း၊ ဝနယ်တောင်မြောက်တို့ကို ရန်သူ့ထံ မှ သိမ်းပိုက်ပြီး လွတ်မြောက်ရေးအခြေခံဒေသ ထူထောင်တာ သိပ်မကြာသေးတော့ ဒေသလုပ်ငန်းတွေ အပူတပြင်း တိုးချဲ့လုပ်ကိုင် နေရတယ်။ မုန်းဝေ၊ မိုးကုတ်ပြောက်ကျားဒေသတိုးချဲ့ရေး၊ ၂၀၂ စစ်ဒေသနဲ့ ပူးပေါင်းလှုပ်ရှားရေးစတဲ့ စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုတွေ အဆက်မပြတ် လုပ်နေပါတယ်။ ရဲဘော်စိုးသိမ်းဟာ နေ့မအိပ်ညမအိပ် အလုပ် လုပ်တတ်ပါတယ်။ မုံဂူနိုင်ငံရေးဌာနမှာ တပတ်အတွင်း စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေး အခြေအနေပညာပေး အစည်းအဝေးများကို ရဲဘော်စိုးသိမ်း အစဉ်အမြဲ လုပ်လေ့ရှိပါတယ်။ တခါတရံ ရှေ့တန်းကို တပ်စုတစုလောက်နဲ့ တောင်ပေါ်ခရီးကြမ်း ထွက်ရပါတယ်။ ကျွန်တော်လည်း ရဲဘော်စိုးသိမ်းနဲ့အတူ၊ အခြေခံဒေသ တည်ဆောက်ရေး လုပ်ငန်းတွေ၊ အစည်းဝေးမှတ်တမ်းတွေ ပြုစုရပါတယ်။ စစ်ရေးလိုအပ်ရင်လည်း ရဲဘော်စိုးသိမ်း ကိုယ်ရံတပ်ဖွဲ့နဲ့အတူ လှုပ်ရှားရပါ တယ်။
ရဲဘော်စိုးသိမ်းရဲ့ ငယ်နာမည်ဟာ ချစ်သိန်းဖြစ်တယ်။ သူ့ဖခင်ကဦးပါ။ စစ်ကိုင်းမြို့နယ်၊ ညောင်ကုန်းရွာမှာနေပြီး လက်မှု လုပ်ငန်း၊ ဆင်ရုပ်၊ ကျွဲရုပ်စတဲ့ ကလေးကစားစရာတွေ၊ လက်ပန်သားနဲ့ ပန်းပုရုပ်တု ထု၊ ခုံဖိနပ်ခုတ်ပြီး အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းတယ် လို့ သိရတယ်။ ငယ်စဉ်ကဘဲ ပါတီခေါင်းဆောင်တဲ့ ဖက်ဆစ်ဂျပန်တော်လှန်ရေးထဲ ပါဝင်ခဲ့သူ၊ ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီရဲ့ ဖက်ဆစ် ဂျပန်တော်လှန်ရေး စစ်သားဖြစ်တယ်။ ဂျပန်တော်လှန်ရေးပြီးတဲ့နောက် ပါတီကထုတ်ဝေတဲ့ ပြည်သူ့အာဏာနဲ့ ကွန်မြူနစ်နေ့စဉ် သ တင်းစာကို ပါတီရန်ပုံငွေအတွက် လမ်းတကာလှည့်လည် ရောင်းချခဲ့သူဖြစ်တယ်။
၁၉၄၈ ခုနှစ် မတ်လ ပြည်သူ့ဒီမိုကရေစီ တော်လှန်ရေးအစပိုင်းမှာ ဗိုလ်ရန်အောင်ရဲ့ တာဝန်ပေးချက်အရ ဗဟိုဆက်သား အဖြစ် ကျောက်ဆည်သခင်တင်ရွှေကို ရှာဖွေဆက်သွယ်ရန် ရောက်ရှိပြီးနောက် ကျောက်ဆည်တဝိုက် အခြေခံပြီး လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး ဆင်နွှဲခဲ့ရတယ်။ ၁၉၅၁ ခုနှစ်မှာတော့ ပါတီဗဟိုရဲ့ တာဝန်ပေးချက်အရ တရုတ်ပြည်သို့ ပညာတော်သင်အဖြစ် ရောက်ရှိ သွားခဲ့ရပြီး မာ့က်စ်လီနင်ဝါဒတက္ကသိုလ်မှာ ၅ နှစ်တင်းတင်း ပညာသင်ယူခဲ့ရသူ ဖြစ်တယ်။ နိုင်ငံရေးမှူး ရဲဘော်စိုးသိမ်းဟာ မူလက မူ လတန်းအဆင့်လောက်သာ ပညာသင်ယူခွင့်ရရှိခဲ့သူ ဖြစ်ခဲ့ရာက ပါတီရဲ့မွေးမြူမှုအောက်မှာ နိုင်ငံခြားဘာသာတရုတ်စာတတ် မာ့က်စ် လီနင်ဝါဒ တက္ကသိုလ်ဆင်းပညာတတ် တယောက်ဖြစ်လာသူဖြစ်ပါတယ်လို့ နားလည် သိရှိခွင့်ရရှိပါတယ်။
၁၉၆၄ ခုနှစ်မှာ တရုတ်ပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီက တရုတ်ပြည်၊ ကွေ့ကျိုးပြည်နယ်မှာ ရောက်ရှိနေတဲ့ “ရဲဘော်နော်ဆိုင်း” ခေါင်း ဆောင်တဲ့ ကချင်တပ်ဖွဲ့တွေကို ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီထံ လွှဲပြောင်းပေးအပ်ပါတယ်။ အဲဒီအခါ ပါတီက အဲဒီတပ်ဖွဲ့ကို မာ့က်စ်လီ နင်ဝါဒ ပညာပေးရေးအတွက် ရဲဘော်စိုးသိမ်းကို တာဝန်ပေးအပ်ခဲ့လို့ ကွေ့ကျိုးပြည်နယ်သွားရောက် နေထိုင်ကာ အဲဒီတပ်ဖွဲ့ရော အဲဒီ တပ်ဖွဲ့ဝင်မိသားစု သားသမီးများ ပညာပေးရေးပါ ထမ်းဆောင်ခဲ့ရပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ နယ်စပ်ရောက်ရှိ တော်လှန်ရေးတာဝန်ယူရ တဲ့ ကာလတွေမှာ ဒါကြောင့် နိုင်ငံရေးမှူးရဲဘော်စိုးသိမ်းနဲ့ ကွေ့ကျိုးရဲဘော်များနဲ့ မိသားစုဝင်တွေအကြား အထူးရင်းနှီးကျွမ်းဝင်မှုတွေ ကို တွေ့မြင်ခဲ့ရတာလို့ ဆိုနိုင်မယ်ထင်ပါတယ်။
၁၉၆၇ ခုနှစ်ရောက်တော့ နိုင်ငံတကာအခြေအနေ အပြောင်းအလဲတရပ် ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပြီး ဗမာပြည်နဲ့ တိုက်ရိုက်ပတ်သက် တာကတော့ ဗိုလ်နေဝင်းက တရုတ်-ဗမာအရေးအခင်းကို အနောက်အုပ်စုအားကိုးနဲ့ ဖန်တီးလိုက်ခြင်းပါပဲ။ ဒီအချိန်မှာ တရုတ်ပြည် ကွန်မြူနစ်ပါတီ ပစ္စည်းမဲ့လူတန်းစား နိုင်ငံတကာစိတ်ဓာတ်အရ တော်လှန်ရေးများကို အကူအညီ အထောက်အပံ့တွေ ပေးနေတဲ့ အ ချိန် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အဲဒီတုန်းက ဒုဥက္ကဋ္ဌသခင်ဗသိန်းတင်ခေါင်းဆောင်တဲ့ တရုတ်ပြည်ရောက်ရဲဘော်များ ဗမာပြည်တော်လှန် ရေး ပြန်လည်ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်ရေး အခွင့်အလမ်းတခု ပေါ်ပေါက်လာပါတယ်။ အဲဒီအခြေအနေအောက်မှာ အဝေးရောက် ခေါင်း ဆောင်များအဖွဲ့က ရဲဘော်သန်းရွှေ(တပ်မှူး) ရဲဘော်စိုးသိမ်း (နိုင်ငံရေးမှူး) ရဲဘော်နော်ဆိုင်း (ဒု-တပ်မှူး)နဲ့ ဦးဇော်မိုင်း (နိုင်ငံရေး ဌာနမှူး)တို့ ခေါင်းဆောင်ပြီး ၃၀၃ တပ်ဖွဲ့ကို လူအင်အား ၂၀၀ ကျော်နဲ့ စတင်ဖွဲ့စည်းလိုက်တယ်လို့ လေ့လာသိရှိ မှတ်သားခဲ့ရ ဖူးပါတယ်။ ဒီတပ်ဖွဲ့ဟာ ၁၉၆၈ ဇန်နဝါရီတရက်မှာ မုန်ဂူ၊ မုန်လုံ၊ ကောင်းလုံ၊ ဝေါချုံရွာများကို အခြေပြုပြီး ပြောက်ကျားစစ် စတင်လှုပ် ရှားခဲ့ကြပြီး ဒီတပ်ဖွဲ့တွေက မုန်ဂူ၊ မုန်လုံ၊ ဖောင်းဆိုင်စတဲ့ ရွာတွေကို စတင်တိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်ကာ နယ်စပ် အခြေခံဒေသကို ဖွင့် လှစ်ခဲ့တဲ့ ဗွေဆော်ဦးလုပ်ငန်းတွေကို ပါဝင်လုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့ ခေါင်းဆောင်တဦးအဖြစ်လည်း လေ့လာမှတ်သားထား ဖူးပါတယ်။
ကျွန်တော်ဟာ ၇၃ ခုနှစ်နှောင်းပိုင်းမှာ နယ်စပ်အခြေခံဒေသကို ရောက်လာသူဖြစ်တော့ အဲဒီအချိန်မှာ နယ်စပ်အခြေခံဒေသ ဟာ ခိုင်မာတဲ့ အခြေခံဒေသကြီးဖြစ်နေပြီ၊ လူအင်အား လက်နက်အင်အား အင်မတန်တောင့်တင်းတဲ့ကာလဖြစ်တယ်လို့ ဆိုရမယ့် အ နေအထားပါ။ ဒိုင်နယ်၊ မြို့ နယ်၊ ခရိုင်စသဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားပြီး အရှေ့မြောက်စစ်ဒေသ (သံလွင်မြစ် အနောက်ခြမ်း) တာဝန်ခံ၊ အရှေ့ မြောက်စစ်ဒေသ နိုင်ငံရေးမှူးအဖြစ် ရဲဘော်စိုးသိမ်းက တာဝန်တွေကို နေ့မအား၊ ညမနား လုပ်ဆောင်နေတဲ့ အချိန်ဖြစ်ပါတယ်။
၁၉၇၅ ခုနှစ်၊ ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ ဗဟိုကော်မတီ တိုးချဲ့အစည်းအဝေးမှာ နိုင်ငံရေးမှူးရဲဘော်စိုးသိမ်းဟာ အရန်ဗဟို ကော်မတီဝင် ဖြစ်လာပါတယ်။ ကျွန်တော်ဟာ ၇၄ မှ ၇၈ အထိ နိုင်ငံရေးမှူးနဲ့ အတူနေထိုင်ပြီး မိမိကျရာ တော်လှန်ရေးတာဝန်များကို လုပ်ကိုင်ခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံရေးမှူးဟာ စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ ဒေသလုပ်ငန်း ဘက်စုံလုပ်ကိုင်နိုင်သူဖြစ်တာကို သူနဲ့အတူ ဖြတ်သန်းရင်းမှ သိ ရှိ နားလည်ခွင့်ရပြီး ကျွန်တော့်အတွက် တော်လှန်ရေးလုပ်ငန်းအတွေ့အကြုံသင်ခန်းစာကောင်းများကို ရရှိစေခဲ့ပါတယ်။ ရဲဘော်စိုး သိမ်းဟာ ဒေသလုပ်ငန်းဖြစ်တဲ့ လူထုစည်းရုံးရေးလုပ်ငန်းကိုလည်း အခါအခွင့်ရတိုင်း ပညာပေးလှုံ့ဆော်စည်းရုံးခဲ့တယ်။ ဒေသခံ ကချင်၊ ရှမ်း၊ တိုင်းရင်းသား ကိုးကန့်တရုတ်များကိုလည်း အမြဲမပြတ် ဆက်သွယ်လှုပ်ရှားခဲ့တယ်။ ဒေသခံတွေရဲ့ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ် ရေးဘဝ၊ နေထိုင်စားသောက်ရေး ဘဝမြှင့်တင်ရေးအတွက် သင်တန်းများ ပို့ချပေးတယ်။ တချိန်တည်းမှာလည်း လှေကားထစ်လယ် များ ဖော်ထုတ်စိုက်ပျိုးစေတယ်။ လူထုအဖွဲ့အစည်းများဖြစ်တဲ့ လယ်သမားသမဂ္ဂများ၊ ပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့များကို ကျေးရွာ၊ ဒိုင်နယ်အ လိုက် ကွင်းဆင်းစည်းရုံးဖွဲ့စည်းပါတယ်။ သီးစားခလျှော့ပေါ့ရေး၊ အတိုးနှုန်းလျှော့ပေါ့ရေး၊ လုပ်ခတိုးမြှင့်ရေးစတဲ့ တောင်တန်းဒေသနဲ့ ကိုက်ညီတဲ့ မြေယာပေါ်လစီများကို ချမှတ်ဆောင်ရွက်ခဲ့တယ်။
၁၉၆၈ မတိုင်မီက မုန်းဂူကွင်း၊ မုန်းယားကွင်းစတဲ့ဒေသများဟာ ကချင်ဒူးဝါးဆိုးတွေနဲ့ နယ်ခံဗိုလ်ကျ ကူမင်တန်ဗိုလ်တွေ၊ ဗိုလ်နေဝင်းစစ်သားတွေရဲ့ မတရားသွေးစုပ်ဖိနှိပ်တာတွေကို ကြိတ်မှိတ်ခံခဲ့ရတဲ့ဒေသတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ ခေါင်း ဆောင်တဲ့ ပြည်သူ့တပ်မတော်က ဝင်ရောက်လှုပ်ရှားပြီး ဖိနှိပ်မှု၊ သွေးစုပ်မှုနဲ့စနစ်ဆိုးများကို တိုက်ဖျက် ပြည်သူလူထုကို လွတ်မြောက် စေလိုက်တော့မှ လူထုဟာ ပြည်သူ့တပ်မတော်ကို ပိုမိုထောက်ခံကာ ပြည်သူ့တပ်မတော်ထဲ ပိုပါဝင်လာပြီး တပ်သားရေသောက်မြစ် လည်း ပိုမိုခိုင်မာလာခဲ့တယ်။ စစ်ရေးလုပ်ငန်းတွေ လည်း ပိုမို ကျယ်ပြန့်စွာလုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့တယ်။ ၁၉၇၆ ခုနှစ်မှာတော့ ဒေသခံ ကချင် အမျိုးသမီးငယ် ပြည်သူ့တပ်မတော်သား ၃ ဦးကို မူဆယ်မြို့တွင်း ဝင်ရောက်ထိုးဖောက် ထောက်လှမ်းကာ ရန်သူ့အခြေအနေကို သိရှိ ဖို့ ကင်းထောက်လွှတ်ခဲ့တယ်။ အဲဒီနောက်မှာတော့ မူဆယ်မြို့ရဲစခန်းကို ဝိုင်းထားပြီး ရန်သူ့တပ်မှ ပြည်သူ့တပ်မတော်သို့ ကူးပြောင်း လာသူ ကူးပြောင်းစစ်သားများကို ရန်သူ့တပ် ဒုဗိုလ်၊ ဗိုလ်ကြီးအဆင့် ယူနီဖောင်းများ ဆင်မြန်းပေးပြီး မူဆယ်ရန်သူ့ကင်းစခန်းကို ဝင် ရောက် လျှပ်တပြက် တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်။ ရန်သူ့စခန်းကို တိုက်ခိုက်ချေမှုန်း ဖျက်ဆီးပစ်လိုက်နိုင်ပြီး၊ ရန်သူ့ရဲတပ်သား အမြောက်အ မြား ကျဆုံးစေခဲ့တယ်။ ဒါဟာ ရဲဘော်စိုးသိမ်းနဲ့ ရဲဘော်ထွန်းတင်တို့ရဲ့ အမြန်တိုက်၊ အမြန်အဆုံးသတ် ချေမှုန်းရေးစစ်ပွဲ တပွဲဖြစ် တယ်။ ဒီစစ်ပွဲဟာ ရန်သူကို တုန်လှုပ်ခြောက်ခြားသွားစေခဲ့တယ်။ မိမိတပ်တွေဟာ မုန်းဂူ နယ်စပ်အခြေခံဒေသကနေ နေ့ညမအိပ်ဘဲ ခရီးပြင်းချီတက်ပြီး မူဆယ်မြို့ကို ဝိုင်း၊ ရွှေလီမြစ်ကို ညအချိန်ဖြတ်ပြီး မုန်းဂူတပ်က ထိုးဖောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့တာ ဖြစ်တယ်။
အဲဒီကာလတွေမှာ နိုင်ငံရေးမှူးရဲဘော် စိုးသိမ်းဟာ မြို့ပေါ်ကလာတဲ့ ကျောင်းသားများကို ဗော်လံတီယာတပ်အဖြစ် စုစည်း လေ့ကျင့်ပေးထားတဲ့ တပ်ဖွဲ့တဖွဲ့လည်း ရှိပါတယ်။ ဒီတပ်ဖွဲ့ကို ၁၉၇၆ ဇူလိုင်အစောပိုင်းမှာ တောင်ကုန်းတခုမှာ တင်လိုက်တယ်။ မုန်းပေါ်၊ ရွှေကျင်ဝမ်းမှာ တပ်မဟာ ၂ နဲ့ မုန်းပေါ်ခရိုင်တပ်က တောင်ထိပ်မှာ စခန်းထိုင်ပြီး ၁၀၅ မိုင်ကားလမ်းကို ထိန်းသိမ်းထားပါ တယ်။ ရဲဘော် (ဗိုလ်) သန်းရွှေ၊ ရဲဘော်ထွန်းတင်နဲ့ နိုင်ငံရေးမှူး ရဲဘော်စိုးသိမ်းစတဲ့ ညွှန်ကြားရေးအဖွဲ့ဟာ ရန်သူနဲ့အနီးဆုံးစခန်းမှာ တက်နေရာယူပြီး ရန်သူကားလမ်းစောင့် တပ်ခွဲစခန်းကို ချေမှုန်းရေးလုပ်ဖို့ ပြင်ဆင်ကြပါတယ်။ ရှေ့တန်းကင်းတပ်နဲ့ ထောက်လှမ်း ရေးတပ်ဖွဲ့ ကင်းထောက်ပြန်လာတဲ့ ရဲဘော်တွေက ရဲဘော်သန်းရွှေနဲ့ ရဲဘော်စိုးသိမ်းတို့ထံ အစီရင်ခံကြပါတယ်။ မနက်လင်းအား ကြီးမှာ မုန်တိုင်းတပ်ဖွဲ့ဟာ ရန်သူ့ကားလမ်းစောင့် စခန်းကို ထိုးစစ်ဆင်ပါတော့တယ်။ ရန်သူတပ်သားများရဲ့ အော်သံဟစ်သံများ ကြားနေရပါတယ်။ လက်နက်ကြီးတပ်ဖွဲ့ကလည်း ရန်သူ့စခန်းနဲ့ ကားလမ်းကို ပစ်ခတ်ထိန်းချုပ်ထားတယ်။ ဒီတိုက်ပွဲမှာ ရန်သူ အများ အပြား ဒဏ်ရာရပြီး မူဆယ်ဆေးရုံမှာ လူနာများနဲ့ ပြည့်လျှံသွားတယ်လို့ ပြန်လည် သတင်းရရှိပါတယ်။
ရဲဘော်စိုးသိမ်းဦးဆောင်ပြီး ၇၅၁၀ စီမံကိန်း မိုးမိတ်-မိုးကုတ် ဒေသတိုးချဲ့ရေး၊ ကေ-အိုင်-အေနဲ့ တပ်ပေါင်းစု တိုးချဲ့ရေးတို့ကို လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့တယ်။ ၇၆၊ ၇၇၊ ၇၈ ခုနှစ်များကတော့ စစ်ရေးတိုက်ပွဲတွေ ခြိမ့်ခြိမ့်သဲ အောင်ပွဲခံနေတဲ့ကာလ ဖြစ်တယ်။ ရဲဘော် စိုးသိမ်းက ပြောက်ကျားဒေသတိုးချဲ့ရေး စီမံကိန်းနဲ့ အခြေခံဒေသတည်ငြိမ်ရေး၊ လူထုဘဝမြှင့်တင်ရေးတို့ကိုလည်း ဂရုတစိုက် ကြီး ကြပ်နိုင်ခဲ့တယ်။ တချိန်တည်းမှာ ရဲဘော်စိုးသိမ်းဟာ ဒေသဖြူလုပ်ငန်းကိုလည်း လက်မလွှတ်ပါ။ ၁၉၇၄ မေ-ဇွန်အလုပ်သမား အရေး အခင်း၊ ဦးသန့်အရေးအခင်းနဲ့ မှိုင်းရာပြည့်အရေးအခင်းနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ဝါဒဖြန့်စာရွက်စာတမ်းများကို မြို့တွင်းဖြန့်ဝေရင်း အထူးတပ် ရင်းရဲ့ ကားလမ်းဖြတ် တိုက်ပွဲကို ပေါင်းစပ်ပေးခဲ့တယ်။
နောက်မြို့ပေါ်က တောခိုလာတဲကျောင်းသားများနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ အထူးတပ်ကို စစ်ရေးလေ့ကျင့်တာ၊ ရှေ့တန်း စစ်မြေပြင် လက်တွေ့ ဖြတ်သန်းစေတာတွေလည်း လုပ်ခဲ့တယ်။ ၇ ရက်ဇူလိုင်အထိမ်းအမှတ် ဟိုဖျက်-မန်ပင်းစခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲကိုလည်း အောင် မြင်စွာစည်းရုံး အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်နိုင်ခဲ့တယ်။ ရဲဘော်သစ်တွေ အထူးသဖြင့် မြို့ပေါ်က တောခိုလာသူ ရဲဘော်တွေအပေါ် မှာ အထူးဂရုစိုက် အကူအညီပေး တတ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်အပါအဝင် ရဲဘော်တွေကို စာအုပ်ထဲက မာ့က်စ်ဝါဒ လေ့လာတာနဲ့ လက် တွေ့ကွန်မြူနစ်ပါတီထဲ ဖြတ်သန်းရတာ မတူညီကြောင်း ပဲခူရိုးမပြောက်ကျားဒေသနဲ့ နယ်စပ်ဒေသ ရဲဘော်တွေရဲ့ နေထိုင်စားသောက် မှုဘ၀ မတူနိုင်မှု လက်တွေ့အခြေအနေကို ပညာပေးရင်း မိမိကိုယ်ကိုယ် ပစ္စည်းမဲ့တပ်သားကောင်း ဖြစ်အောင် တည်ဆောက်ရေးမှာ အလွန်အကျွံတောင်းဆိုမှုတွေကို ပညာပေးလေ့ရှိပါတယ်။
ရဲဘော်စိုးသိမ်းရဲ့ အားကောင်းချက်ကတော့ လေ့လာရေးလုပ်ဟန် ဖြစ်တယ်။ ဘယ်လောက် အလုပ်များများ အလုပ်ပြီးတာနဲ့ ခဏနားပြီးရင် မှတ်စုစာအုပ်ထုတ်ပြီး ရေးမှတ်ပါတယ်။ ဒီလုပ်ဟန်ဟာ နယ်စပ်ဒေသအရေးအခင်း ဖြစ်ပေါ်ပြီးနောက် ကျွန်တော်တို့နဲ့ အတူ နောက်ဆုံး တရုတ်ပြည်ထဲက ဂျင်းဖောရွာလေးတရွာမှာနေတော့လည်း တွေ့နေရပြီး နောက်ဆုံးကျွန်တော်တို့နဲ့ ခွဲသွားပြီး အနား ယူရတဲ့အထိတိုင် သူဖတ်မိသမျှ တရုတ်စာနယ်ဇင်းတွေထဲက အချက်အလက်တွေ မှတ်စုထုတ်ပေးတာ၊ ဆောင်းပါးတွေရေးပေး သွားတာ နောက်ဆုံးအထိလိုပဲ ဆိုနိုင်ပါတယ်။ နယ်စပ်ဒေသ သံလွင်မြစ်အနောက်ဘက် နိုင်ငံရေးဌာနကို တာဝန်ခံစဉ်ကလည်း တပတ် ၂ ဧကြိမ်လောက် လေ့လာဆွေးနွေးပွဲလုပ်နိုင်ရေးကို စခန်းမှူးကို မှန်မှန်ဆော်ဩလေ့ရှိပါတယ်။ ရှေ့တန်းတပ်မှူးတွေ ရောက် လာရင်လည်း စစ်ရေးဆွေးနွေးပွဲတွေမှာ ပြောက်ကျားစစ်၊ ချေမှုန်းစစ်စတဲ့ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို ပညာပေး ဆွေးနွေးတယ်။ အထူး သဖြင့် နေရာယူစစ်မျိုး မတိုက်မိဖို့ ပညာပေးတယ်။ ပြောက်ကျားစစ်နဲ့ လှုပ်ရှားစစ်လုပ်ပြီး ရန်သူသက်ရှိ အင်အားကို ချေမှုန်းရေးစစ်ကို တိုက်ကြဖို့ ဟောပြောတယ်။ နောက်ခရိုင်၊ မြို့နယ်၊ ဒိုင်နယ် ဒေသလုပ်ငန်းကေဒါတွေ ရောက်လာရင်လည်း လူထု အခြေအနေ၊ လူထု လုပ်ငန်း၊ ထုတ်လုပ်ရေးဘဝ၊ နေထိုင်စားသောက်ရေး ဘဝအခြေအနေ အစီရင်ခံချက်တွေကို နားထောင်၊ သူတို့ထံမှ လေ့လာ မှတ် သားပြီး ဒေသလုပ်ငန်းများဖြစ်တဲ့ ရှေ့တန်းကူညီရေးလုပ်ငန်း၊ တပ်မတော်သား အိမ်ထောင်များ ကူညီရေးလုပ်ငန်း၊ အာဇာနည် အိမ် ထောင်များ မေးမြန်းရေးလုပ်ငန်း ဆောင်ရွက်မှု အခိုင်အမာ အခြေအနေများကို မေးမြန်း သုံးသပ်ဝေဖန်ပါတယ်။
စခန်းအသီးသီးရှိ ရဲဘော်များကိုလည်း ပြည်သူလူထုရဲ့ ထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းများကို ဝင်ရောက်ကူညီရေးကို လှုံ့ဆော်ပါ တယ်။ လုပ်အားခက်ခဲတဲ့ အိမ်ထောင်များကို ကျွန်တော်တို့ရဲဘော်တွေဟာ တက်တက်ကြွကြွ ကူညီကြတယ်။ တောင်ယာခင်းပေါင်း နုတ်၊ ပျိုးနုတ်၊ လယ်စိုက်၊ စပါးရိတ်၊ စပါးပုံ၊ အိမ်ဆောက်စသဖြင့် လူထုလုပ်ငန်းများကို ရာသီအလိုက် ကူညီလုပ်ဆောင်ပေးခဲ့ကြ တယ်။ ဒါကြောင့် ၇၄-၇၅-၇၆ ကာလတွေမှာ ဒေသခံပြည် သူများနဲ့အတူ ရဲဘော်များဟာ လွတ်မြောက်ဒေသတခွင် နေရာအနှံ့ တက် တက်ကြွကြွလှုပ်ရှား အခြေခံဒေသတည်ဆောက်ရေး၊ ခိုင်မာရေး၊ တိုးချဲ့ရေးအတွက် စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ ဒေသလုပ်ငန်း ဘက်စုံလုပ် ဆောင်နေတာကို တွေ့မြင်နိုင်ပါတယ်။ တနည်းအားဖြင့် နယ်စပ်ဒေသရဲ့ တော်လှန်ရေးလုပ်ငန်းတွေ အညွန့်တလူလူ သက်ဝင်လှုပ်ရှား နေတဲ့ကာလလို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။
နိုင်ငံရေးမှူးနဲ့ ပတ်သက်ရင် ကျွန်တော်တို့ရဲဘော်အားလုံး အသိအမှတ်ပြု လေ့လာထိုက်တာတခုကတော့ သူ့ရဲ့ စိတ်ရှည်စွာ ပညာပေး ဖျောင်းဖျတတ်မှုပါပဲ။ ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ အမှတ်ရစရာ အဖြစ်အပျက်တခုကို နမူနာ တင်ပြပါရစေ။ အချိန်ကာလ နေ့ရက် အတိအကျတော့ မမှတ်မိတော့ပါဘူး။ ၇၅ ခုနှစ် နှောင်းပိုင်းလောက်လို့ ထင်ပါတယ်။
မုန်းဂူ စစ်ဒေသခွဲ၊ နိုင်ငံရေးဌာနခွဲရုံးခန်းကို ၄၈ -၄၉ ကေဒါကြီးတဦးဖြစ်တဲ့ လုံခြုံရေးဌာနတာဝန်ခံ ရဲဘော်(ဦး) ဖိုးချို ရောက် လာတယ်။ သူက နိုင်ငံရေးမှူးကို ကိုစိမ်းမောင်ကြီး မုန်ဂူဈေးထဲက အိမ်တအိမ်မှာ ရောက်နေတယ်လို့ သတင်းပို့ပါတယ်။ ဒါနဲ့ နိုင်ငံရေး မှူးဟာ ရဲဘော်ဖိုးချိုနဲ့အတူ ကိုယ်ရံရဲဘော်လေး ၂ ယောက်ခေါ်ပြီး မုန်ဂူဈေးဘက်ကို ထွက်သွားပါတယ်။ ဈေးထဲက ကိုစိမ်းမောင် ကြိုက်တတ်တဲ့ ပေါင်မုန့်၊ မုန့်ကြွပ်စတဲ့ မုန့်ပဲသရေစာများဝယ်သွားပြီး ဒိုင်နယ်ရုံးက အိမ်တအိမ်မှာ စီစဉ်ဧည့်ခံပါတယ်။ ကိုစိမ်းမောင် ကလည်း အထက်အဖွဲ့အစည်းကို တင်ပြဖို့ စာရွက်စာတမ်းတွေကို ရဲဘော်စိုးသိမ်းထံအပ်ပါတယ်။ အရှေ့မြောက်စစ်ဒေသရဲ့ ဟာ ကွက်ပျော့ကွက်တွေကို နိုင်ငံရေးမှူး ရဲဘော်စိုးသိမ်းကို အားမနာတမ်း ပြောပါတယ်။ တခါတရံ စိတ်လိုက်မာန်ပါ ပြောတာမို့ အသံတွေ ဆူညံကျယ်လောင်လွန်းလှပါတယ်။ နိုင်ငံရေးမှူးက ဘာမှ ပြန်မပြောပါ။ စိတ်ရှည်ရှည်နား ထောင်ပါတယ်။ ကိုစိမ်းမောင်ရဲ့ အမြင် သ ဘောထားတွေ၊ လူမျိုးစုနွယ်တွေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ထင်မြက်ချက်တွေကို ဗဟိုကို တင်ပြပေးဖို့သာ တာဝန်ရှိကြောင်း၊ နေရေးထိုင်ရေး၊ လုံခြုံရေးတို့ကို တာဝန်ယူကြောင်း၊ ဒါပဲပြောနိုင်ပါတယ်လို့ ခပ်တိုတိုပဲ ပြောပြီး စကားဝိုင်းကို နိုင်ငံရေးမှူးက အဆုံးသတ်လိုက်ပါ တယ်။ ရဲဘော်စိမ်းမောင်လည်း သူ့ကိုထားတဲ့ သူ့စခန်းရှိရာကို ညနေဘက်မှာ ပြန်သွားပါတယ်။
ကိုစိမ်းမောင်ဆိုတာ မင်းလတ်ရဲခေါင်ပါ။ သူ့ကို မုန်ဂူကွင်းမှ တနာရီခွဲ ၂ နာရီခရီးလောက် တောင်ပေါ်တနေရာမှာ ကချင်ပုံစံ သပ်သပ်ရပ်ရပ် အိမ်ကလေးတလုံး ဆောက်ပေးထားပါတယ်။ သူနေတဲ့အိမ်ကလေးကနေ ကြည့်လိုက်ရင် မုန်ဂူကွင်းက လယ်ကွင်းစိမ်း စိမ်းတွေနဲ့ တရုတ်ဗမာနယ်စပ် ဖြတ်ဆင်းသွားတဲ့ မုန်ဂူချောင်းကိုလည်း မြင်ရတယ်။ ရှုခင်းက လွမ်းမောစရာပါ။ သူနဲ့ မလှမ်းမကမ်းမှာ ဂျင်းဖောရွာလေး တရွာရှိပါတယ်။ ရွာသားကချင်တွေနဲ့လည်း မိတ်ဆွေဖြစ်နေပြီး ရွာသားတွေကလည်း မကြာမကြာ သူ့ထံ လာလယ် တတ်ပါတယ်။ သူက ဘာသာဗေဒ စိတ်ဝင်စားသူမို့လားတော့ မပြောတတ်ပါ။ အဲဒီသူနေတဲ့ စခန်းလေးရောက်ပြီး လတချို့ကြာတော့ သူက ကချင်စကား ပြောတတ်နေပါပြီ။ အဲဒီအိမ်ကလေးမှာနေရင်း စာတမ်းတွေ ပြုစုပြီး နိုင်ငံရေးမှူးကတဆင့် တင်ပြလိုက်တာတော့ ကြားသိရဖူးပါတယ်။ လျှို့ဝှက်ကိစ္စများဖြစ်လို့ ဘာမှ စူးစမ်းလေ့လာခွင့်မရှိလို့ ဘာမှတော့ သိခွင့် မကြုံဘူးလို့ ဆိုရမှာပါ။
နောက် လတချို့ ကြာတဲ့အခါ ရဲဘော်ဖိုးချို တခေါက်ပြန်လာပါတယ်။ ဒီတခါတော့ သူက မုန်ဂူကွင်းမှာ ရဲဘော်စိမ်းမောင် “ပိုစတာတိုက်ပွဲဆင်နေကြောင်း ပြောပြလို့ နိုင်ငံရေးမှူးက ဗဟိုကို အစီရင်ခံ အကြောင်းကြားပါတယ်။ “ပိုစတာ စာလုံးကြီး တိုက်ပွဲဆင် တာ မလုပ်ဖို့ ဥက္ကဋ္ဌသခင်ဗသိန်းတင်က အကြောင်းကြားတာ ဖြစ်တယ်။ ဒါကိုဆန့်ကျင်ပြီး မလုပ်ဖို့ စစ်ဒေသက တားမြစ်ပေမယ့် သူက နားမထောင်တော့ပါ။ စစ်ဒေသအမိန့်နဲ့ နိုင်ငံရေးမှူးက ပိုစတာတွေကို ခွာချပစ်စေပြီး မင်းလတ်ရဲခေါင် ခေါ် ကိုစိမ်းမောင်နဲ့ အချိန်အ တော်ကြာ ဆွေးနွေးပါတယ်။ ရဲဘော်စိုးသိမ်းက သူပြောသမျှ နားထောင် စိတ်ရှည်ရှည်နဲ့ သည်းခံနားထောင်ပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာ ပါတီရဲ့ညွှန်ကြားချက်များကို ခပ်ပြတ်ပြတ်ပြောဆိုပြီး သူ့နေထိုင်ရေး ကိစ္စများ၊ လိုအပ်ချက်များကို ကောင်းကောင်းမွန်မွန် စီစဉ်ပေး ပါတယ်။
ပိုစတာတိုက်ပွဲဆင်ပြီး တပတ်လောက်ကြာတော့ ဗဟိုလည်း ပန်ဆန်း၊ ဝနယ်ကို ပြောင်းတော့မယ်။ ကိုစိမ်းမောင်လည်း ဝနယ်ကို ပြောင်းရမယ်လို့ ညွှန်ကြားချက်ရောက်လာတယ်။ ဒါကြောင့် နိုင်ငံရေးမှူးဟာ ကိုစိန်းမောင်နဲ့ အချီအချ ပြောဆိုရပြန်ပါတယ်။ နောက်ဆုံး ညွှန်ကြားချက်အရ ပြောင်းရွှေ့ရေးကို စီစဉ်ရပါတယ်။ လုံခြုံရေးတပ်စုတစုနဲ့ လုံခြုံရေးမှူး ရဲဘော်ဖိုးချိုတာဝန်ယူပြီး ဝနယ် မြောက်ပိုင်းကို ပြောင်းရွှေ့နေရာချထားလိုက်ပါတယ်။ လမ်းခရီးမှာ ကိုစိမ်းမောင်ရဲ့ လုံခြုံရေးကို မှဲ့တပေါက်မှ မစွန်းစေရအောင် လုံခြုံ ရေးဌာနက တာဝန်ယူရမယ်လို့ လုံခြုံရေးဌာနကို တာဝန်ပေး သေချာအပ်နှံ စီစဉ်ပေးခဲ့တယ်။
လမ်းခရီးအတွက် မြင်း၂ ကောင်နဲ့ ရိက္ခာအပြည့်အစုံ၊ လမ်းတလျှောက်အတွက် ထမ်းစင်ပါ ပြင်ဆင်ပေးလိုက်ပါတယ်။ သူက ပထမ မြင်းမစီးဘဲ လမ်းလျှောက်တယ်။ ခရီးကလည်းဝေး၊ တောင်ဆင်းတောင်တက်နဲ့ ခရီးကလည်း ကြမ်းတော့ ရက်တချို့ရှိတဲ့အခါ လမ်းမလျှောက်နိုင်တော့ပါ။ မြင်းစီးရန်ပြောပေမယ့် မြင်းမစီးပါ။ သူ့ကို ဒီလိုပို့တာ မကျေနပ်လို့ ခရီးဆက်မသွားရေးနဲ့ နောက်ကြောင်း ပြန်ရေးကို လမ်းမှာ အစာမစားဘဲ ဆန္ဒပြပါတယ်။ လုံခြုံရေးဌာနကလည်း ညွှန်ကြားချက်အရ ဝနယ်မြောက်ပိုင်း ရောက်အောင် မဖြစ် ဖြစ်အောင် ပို့ရမှာပါ။ ဆန္ဒမပြရန် ဖြောင်းဖြပေမယ့် မရပါ။ အိပ်လှဲဆန္ဒပြတယ်။ ခေတ္တခရီးတထောက်နားတော့ ရှေ့ဆက်မသွားလို ကြောင်း ဆန္ဒပြတယ်။ နောက်ဆုံးတော့ ထမ်းစင်စီစဉ်ပြီး တပတ်အတွင်း ဝမြောက်ခရိုင်ရုံးအရောက် ချီတက်ခဲ့ကြတယ်။
ရဲဘော်စိုးသိမ်းက သူကိုယ်တိုင်လည်း စိတ်ရှည်သည်းခံပြီး ပါတီဗဟိုရဲ့ညွှန်ကြားချက်ကို အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သလို ကျန် ရဲဘော်များကိုလည်း ဒီရဲဘော်ကြီးဟာ ပညာတတ် ဝါရင့်ရဲဘော်ကြီးတယောက်ဖြစ်တယ်လို့ သေချာရှင်းပြ မိတ်ဆက်ပေးပြီး ဝမြောက် ခရိုင်ပို့ပေးရေးကို တာဝန်အပ်နှင်းခဲ့တယ်။ နိုင်ငံရေးမှူး ရဲဘော်စိုးသိမ်းရဲ့ အခိုင်အမာစီစဉ်ပေးမှုနဲ့ လုံခြုံရေးတာဝန်ခံ ရဲဘော်ဖိုးချို တာ ဝန်ခံကာ မင်းလတ်ရဲခေါင် (ခေါ်) ကိုစိမ်းမောင်ကို မြစ်အနောက်ဘက်ကနေ ဝမြောက်ခရိုင် ပို့ပေးခဲ့တာကို ပြန်လည် သတိရနေမိ တယ်။
ဒီဖြစ်စဉ်နဲ့အတူ နိုင်ငံရေးမှူးရဲဘော်စိုးသိမ်းဟာ မြစ်အနောက်ဘက်မှာ တာဝန်ယူနေရာကနေ ဗဟိုစခန်းပြောင်းရွှေ့ရေး အ တွက် စီစဉ်ဆောင်ရွက်ဖို့၊ ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီခေါင်းဆောင်တဲ့ ပြည်သူ့ဒီမိုကရေစီတော်လှန်ရေး အနှစ် ၃၀ မြောက် အခမ်းအနား နဲ့ နယ်စပ်အခြေခံဒေသ ၁၀ နှစ်မြောက် အခမ်းအနားကြီး ဝှဲချီးကျင်းပရေးအတွက် ဝတောင်ခရိုင် ပန်ဆန်းကို ၁၉၇၈ ခုနှစ်ထဲမှာ ပြောင်းရွှေ့သွားရတယ်။ ကျွန်တော်လည်း ပန်ဆန်းကို ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ရတယ်။ လုပ်ငန်းတာဝန်အရလည်း အပြောင်းအလဲဖြစ်သွားပြီး နိုင် ငံရေးမှူးနဲ့ ယာယီကွဲသွားပါတယ်။
ပန်ဆန်းမှာ ၁၉၇၅ ဗဟိုကော်မတီရဲ့ ၇၉ ဗဟိုကော်မတီစုံညီ အစည်းအဝေး ကျင်းပပြီး ၇၉ လမ်းစဉ်ထွက်လာတဲ့အခါ ဗဟိုကော်မတီအတွင်း တာဝန် အပြောင်းအလဲတွေ ပေါ်ပေါက်လာပါတယ်။ နိုင်ငံရေးမှူးရဲဘော်စိုးသိမ်းဟာ အရှေ့မြောက်စစ်ဒေသ ဒု နိုင်ငံရေးမှူး (မြစ်အနောက်ဘက် တာဝန်ခံကနေ) တပ်မ ၄၈ ရဲ့ နိုင်ငံရေးမှူးအဖြစ် အပြောင်းအလဲ ဖြစ်သွားပါတယ်။ ကျွန်တော်လည်း လုပ်ငန်းလိုအပ်ချက်အရ ရှမ်းပြည်အလယ်ပိုင်း ၁၀၈ စစ်ဒေသသို့ ၁၀၈ စစ်ဒေသ နိုင်ငံရေးမှူး ရဲဘော်ခင်ညိုနဲ့အတူ ဆင်းသွားခဲ့ရလို့ ပန်ဆန်းနဲ့ ယာယီခွဲရပြန်ပါတယ်။ နိုင်ငံရေးမှူး ရဲဘော်စိုးသိမ်းဟာ တပ်မ ၄၈ ရဲ့ အင်အားတချို့နဲ့အတူ မြစ်အနောက်ဘက် ပြန်ရွှေ့ သွားရပြန်ပါတယ်။ ဒီလိုနဲ့ စပယ်တောမှာ နှစ်တချို့နေထိုင်ရင်း ၁၀၈ စစ်ဒေသကို ဆင်းလိုက်တက်လိုက် လုပ်ကိုင်ခဲ့ရပြန်ပါတယ်။ ၁၉၈၅ ခုနှစ် ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီရဲ့ တတိယအကြိမ် ပြည်လုံးကျွတ်ကွန်ဂရက် ကျင်းပပါတယ်။ ကွန်ဂရက်ပြင်ဆင်ရေးလုပ်ငန်း ဖြစ်တဲ့ တည်ဆောက်ရေးဆပ်ကော်မတီမှာ ပါဝင်လုပ်ကိုင်ခွင့်ရပါတယ်။ အဲဒီ ၈၅ တတိယကွန်ဂရက်မှာ နိုင်ငံရေးမှူးရဲဘော်စိုးသိမ်းဟာ ဗဟိုကော်မတီအဖြစ် ပြန်လည်ရွေးကောက်ခံရပြန်ပါတယ်။ ဒီအခါ ရဲဘော်စိုးသိမ်းဟာ အရှေ့မြောက်စစ်ဒေသရဲ့ ပါတီကော်မတီ အ တွင်းရေးမှူးနဲ့ နိုင်ငံရေးမှူး ဖြစ်လာပါတယ်။ ကျွန်တော်လည်း မိမိသက်ဆိုင်ရာ အထက်အဖွဲ့အစည်းကို တင်ပြတောင်းဆိုမှုအရ လုပ်ငန်းတာဝန် အပြောင်းအလဲဖြစ်ပြီး အရှေ့မြောက်စစ်ဒေသ ဌာနချုပ်ကို ရောက်ရှိလာပါတယ်။ သိပ်မကြာလိုက်ပါ။ နိုင်ငံရေးမှူးက ကျွန်တော့်ကို ဝမြောက်ခရိုင်ကော်မတီဝင်တယောက်အဖြစ် ဝမြောက်ခရိုင်ကို လွှဲပြောင်းပေးပြီး တာဝန်ပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒီလိုနဲ့ နိုင်ငံရေး မှူးရဲ့ အရှေ့မြောက်စစ်ဒေသထဲမှ ဝမြောက်ခရိုင် နိုင်ငံရေးဌာနတာဝန်ခံတယောက်အဖြစ် ဝမြောက်ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာ ရှင်တိဖန်းမှာ အချိန် တချို့ နေထိုင်လုပ်ကိုင်ခဲ့ပါတယ်။
ဒီလိုနဲ့ ဒေသဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းတွေလုပ်ကိုင်နေရင်း ဝမြောက်ခရိုင် ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းရေးအတွက် စစ်ဒေသကော်မတီရဲ့ တိုက် ရိုက်ကြီးကြပ်မှုဖြင့် ခရိုင်ကွန်ဂရက် ကျင်းပပါတယ်။ စစ်ဒေသအလုပ်အဖွဲ့အဖြစ် ရဲဘော်စိုးသိမ်း တာဝန်ခံကာ ရဲဘော်အောင်လွင်၊ မနီ ထွေး ပါဝင်ဖွဲ့စည်းပြီး ခရိုင်ကွန်ဂရက်ကို ဦးစီးကျင်းပပေးပါတယ်။ ကွန်ဂရက်မှာ ခရိုင်ကော်မတီအဖြစ် ကျွန်တော် ပြန်လည်အရွေးခံ ရပြီး ခရိုင်နိုင်ငံရေးဌာန လုပ်ငန်းတာဝန်များကို ဆက်လက် လုပ်ကိုင်နေပါတယ်။
ဒီအတော်အတွင်းမှာပဲ ဗမာပြည်ရဲ့အခြေအနေဟာ ဆိုးဝါး ဆုတ်ယုတ်သထက် ဆုတ်ယုတ်လာလို့ လူထုကြီးဟာ စစ်အာ ဏာရှင် စိုးမိုးအုပ်ချုပ် ဖိနှိပ်မှုကို ဆန့်ကျင်တွန်းလှန်တဲ့ “၈ လေးလုံးလူထု အုံကြွမှုကြီး”ဟာ တပြည်လုံး နေရာအနှံ့ တောရောမြို့ပါ မကျန် အရှိန်အဟုန်ပြင်းပြင်းနဲ့ ပေါ်ပေါက်ခဲ့တယ်။ ၈၈ စက်တင်ဘာမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်ပြန်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် လက် နက်ကိုင်တော်လှန်လိုတဲ့ လူငယ်အင်အားတချို့ ပါတီအခြေခံဒေသ ပန်ဆန်းနဲ့ မြောက်ပိုင်းဗျူရိုဌာနချုပ်တို့မှာ ရောက်ရှိလက်ခံခဲ့ကြ ရပေမယ့် လူထုအုံကြွမှုဒီရေကို စီးပြီး၊ တော်လှန်ရေးကို တွန်းမတင်နိုင်ခဲ့ပါဘူး။ ဆန့်ကျင်ဘက်အားဖြင့် အခြေခံဒေသအတွင်းရှိ ကိုး ကန့်အမျိုးသားများ စတင် ပုန်ကန်တယ်။ ဒီအခါ ဗဟိုကော်မတီအစည်းအဝေး စိတ်ဓာတ်နဲ့ ဗဟိုရဲ့ အခိုင်အမာလုပ်ငန်းများ ချပြရေးနဲ့ ပြင်ဆင်ရေးကို စစ်ဒေသနိုင်ငံရေးမှူး ရဲဘော်စိုးသိမ်းအပေါ် တာဝန်ကျလာပါတော့တယ်။ ဒါကြောင့် နိုင်ငံရေးမှူးဟာ ဝမြောက်ခရိုင်နဲ့ စစ်ဒေသဌာနချုပ် ပန်ဆန်း ကူးချီသန်းချီ လွန်းထိုးဆောင်ရွက်နေပါတယ်။ ဝအမျိုးသား အရန်ဗဟိုကော်မတီများဖြစ်တဲ့ ကျောက်ညီ လိုင်နဲ့ ပေါက်ယိုချမ်းတို့ရဲ့ “၀ အမျိုးသားများအနေနဲ့ ပါတီအပေါ် မကျေနပ်စရာ ဘာမှမရှိပါဘူး၊ ပါတီနဲ့အတူ ရပ်တည်သွားမယ်” ဆိုတဲ့ ပါတီဗဟိုအပေါ် တင်ပြချက်ကို လုံးဝယုံကြည်ထားမှုအောက်မှာ ၀ အမျိုးသားများ ပုန်ကန်မှုပေါ်ပေါက်ပြီး ဝမြောက်ခရိုင်သို့ လုပ်ငန်း တာဝန်အရ အလာခရီးလမ်းမှာ ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်ခံရပါတယ်။ ကျွန်တော်လည်း ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာ ရှင်တိဖန်းမှာ အဖမ်းခံလိုက်ရပါတယ်။ ပန်ဆန်းဗဟို ဌာနချုပ်လည်း ဝအမျိုးသားများက ပုန်ကန် သိမ်းပိုက်လိုက်လို့ စစ်ဒေသအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ ဗဟိုအဖွဲ့အစည်းတွေလည်း ပျက်သုဉ်းသွားကာ ပါတီဗဟိုနဲ့ ဗဟိုကိုထောက်ခံသူ အင်အားစုတချို့ဗဟိုနဲ့အတူ တဖက်နိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိသွားတော့တယ်။ အခြေအ နေတွေနဲ့လည်း ကျွန်တော် လုံး၀ အဆက်ပြတ်သွားရပါတော့တယ်။
နောင်မှာ ဇနီးရဲ့ဇာတိ၊ ဂျင်းဖောရွားလေးကို မောင်းထုတ်တာ ခံလိုက်ရပြီး အချိန်တချို့ ဇနီးရွာမှာ တောင်ယာခုတ် လုပ်ကိုင် စားရင်း နေထိုင်ခဲ့ရပါတယ်။ တဖက်ကလည်း ရေဒီယိုနားထောင်၊ ပါတီသတင်းတွေကို လေ့လာနေခဲ့ရာ ဗဟိုဟာ ၁၀၁ ဒေသမှာ အခြေစိုက်နေတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းရရှိလိုက်ပါတယ်။ ဇနီးသည်နဲ့အတူ လအနည်းငယ်သာရှိသေးတဲ့ သမီးငယ်ကို ရင်ခွင်ပိုက်ပြီး ဗဟိုရှိ ရာကို လိုက်လာခဲ့ပါတယ်။
ဒီလိုနဲ့ ထိန်ချုံးအရောက်မှာ မမျှော်လင့်ဘဲ လမ်းကြားတခုမှာ ရဲဘော်စိုးချစ်၊ ရဲဘော်နိုင်ဦး၊ ရဲဘော်ချို၊ ရဲဘော်အောင်လွင်တို့ ၄ ယောက်နဲ့ ရုတ်တရက် ဆုံမိလိုက်ပြီး တယောက်နဲ့တယောက် ဝမ်းသာအားရ ဖက်ရမ်းနှုတ်ဆက်နိုင်ကြပြီး ပါတီဗဟိုနဲ့ ပြန်အဆက် အသွယ်ရပါတယ်။ တဆက်တည်း နိုင်ငံရေးမှူး ရဲဘော်စိုးသိမ်းနဲ့လည်း အဆက်အသွယ်ရရှိလာပါတယ်။ သူက ပါတီတွင်းအခြေအနေ မိတ်ဆက်ပြ၊ ပညာပေးပါတယ်၊ ပါတီဘက် ဆက်လက်ရပ်တည်သွားဖို့ အားပေးပါတယ်။ ဒီနောက် ကျွန်တော် ပါတီရဲ့ နေရာချထား မှုအရ ပန်ဝါမှာ အချိန်တချို့ နေထိုင်ခဲ့ရပြန်ပါတယ်။
အချိန်တချို့ ပန်ဝါမှာ နေထိုင်ရင်း ဆက်လက်နေထိုင်ရန် မသင့်တော့ဘူးလို့ ထင်တာနဲ့ တရုတ်ပြည်ထဲကို ဇနီးသည်၊ သမီး ၂ ယောက်တို့နဲ့အတူ ပြန်လည်ဝင်ရောက်လာခဲ့ရာမှ နောက်ဆုံးမှာ နိုင်ငံရေးမှူး ရဲဘော်စိုးသိမ်း စီစဉ်နေရာချထားပေးတဲ့ ကချင်ရွာလေး တရွာမှာ ရဲဘော်မိသားစုများနဲ့အတူ နေထိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီကာလမှာတော့ နိုင်ငံရေးမှူးနဲ့အတူ ပြန်လည်နေထိုင်ရပြန်ပါတယ်။ သိပ် မကြာလိုက်ပါ။ နိုင်ငံရေးမှူးရဲဘော်စိုးသိမ်းနဲ့ ဗဟိုခေါင်းဆောင်များဟာ လုပ်ငန်းတာဝန်မှ အနားယူရန် မိမိမိသားစုရှိရာ စစ်ချွမ်းပြည် နယ် ချင်တူးသို့ ပြန်သွားကြပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့ကတော့ နယ်စပ်မှာပဲ မိသားစုအတွက်လုံးပန်းရင်း ပါတီဗဟိုရဲ့ အမိန့်သံစောင့်ကာ မိမိယုံကြည်ချက်ပန်းတိုင် အတွက် မျှော်လင့်ချက်အပြည့်နဲ့ လုံးပန်းတိုက်ခိုက်နေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံရေးမှူးကတော့ ကျွန်တော်တို့နဲ့ ဝေးရာမှာ ရောက်ရှိသွား ပေမယ့် ဘာမထီစိတ်ဓာတ်နဲ့ အဝေးကနေ ကျွန်တော်တို့အတွက် သဘောတရားရေးလိုအပ်ချက်တွေ၊ အားသစ်တွေကို သူရဲ့ နောက် ဆုံး ထွက်သက်အထိ ဖြည့်ဆည်းပေးသွားခဲ့ပါပြီ။
နိုင်ငံရေးမှူးရဲဘော်စိုးသိမ်း အပါအဝင် ပထမမျိုးဆက် တော်လှန်ရေးခေါင်းဆောင်များရဲ့ ရာသက်ပန်တော်လှန်ရေးစိတ်ဓာတ် ဥဒါန်းတွင်ပါစေသတည်း။
နိုင်ငံရေးမှူးရဲဘော်စိုးသိမ်းကို အလေးနီ ပြုလိုက်ပါတယ်။
၂၇ စက်တင်ဘာလ ၂၆။