ေသနတ္ေျပာင္းကို အမိန္႔ေပးႏိုင္မွ
အေရးေတာ္ပုံ ဂ်ာနယ္၊ အတြဲ(၂) အမွတ္ ၇ ေဆာင္းပါး
အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီဟာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ‘ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ၿပီ’ ဆိုတဲ့ ေၾကြးေၾကာ္သံနဲ႔ ဝင္ေရာက္အေရြးခံခဲ့ၿပီး ေတာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳ အႏိုင္ရခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ (NLD) ဟာ အစိုးရအဖြဲ႔ကိုလည္း လြတ္လြတ္ကၽြတ္ကၽြတ္ ဦးေဆာင္ၿပီးဖြဲ႔စည္းႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ ၂၀၀၈ ေျခဥေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ (DASSK) ကေတာ့ သမၼတလုပ္ခြင့္မရပါဘူး။ သမၼအထက္မွာေနမယ္လို႔ ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့တဲ့ (DASSK) ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ဆိုတဲ့ရာထူးကို တီထြင္ရယူခဲ့တယ္။
(NLD) အစိုးရျဖစ္လာၿပီးေနာက္မွာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိေရးကို အဓိကဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္လာတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ဦးသိန္းစိန္တို႔ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို ဆက္ၿပီးအေမြခံ လုပ္ကိုင္ရတာျဖစ္တယ္။ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္မွာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ မာရသြန္ေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ခဲ့ၿပီး ျပည္လံုးဆိုင္ရာအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ (NCA) ဆိုတာ ေပၚထြက္လာတယ္။ ဒါေပမဲ့ တကယ္လက္မွတ္ထိုးတဲ့အခါမွာေတာ့ (၈) ဖြဲ႔ပဲ လက္မွတ္ထိုးတာ ျဖစ္တယ္။ အဖြဲ႔တခ်ိဳ႕ (KIA, NMSP) က အဖြဲ႔အားလံုး မပါဝင္တဲ့အတြက္ဆိုၿပီး လက္မွတ္မထိုးၾကဘူး။ သူတို႔ေျပာတဲ့ ပါဝင္ခြင့္မရတဲ့ အဖြဲ႔ေတြဆိုတာက ရခိုင္တပ္မေတာ္၊ တအာင္းပေလာင္အဖြဲ႔နဲ႔ ကိုးကန္႔အဖြဲ႔ (TNLA/MNDAA/AA ) တို႔ ျဖစ္တယ္။ ဒီ (၃) ဖြဲ႔လက္မွတ္ထိုးဖို႔ဆိုရင္ လက္နက္ကိုင္လမ္းစဥ္ကို စြန္႔လႊတ္ပါတယ္လို႔ ေၾကညာခ်က္ကို အရင္ထုတ္ရမယ္လို႔ စစ္တပ္က ရပ္ခံထားတယ္။ ဝနဲ႔မိုင္းလား (UWSA, MNDAA) အဖြဲ႔ေတြကေတာ့ သူတို႔ဟာအစိုးရနဲ႔ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ေတြ ခ်ဳပ္ထားၿပီးျဖစ္လို႔ ထပ္လက္မွတ္ထိုးစရာမလိုဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ (NLD) အစိုးရက ဒီအေျခအေနကို ဆက္ခံရတာ ျဖစ္တယ္။
(NLD) အစိုးရက ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံက်င္းပမယ္ဆိုၿပီး စတင္စိုင္းျပင္းပါတယ္။ အားလံုးပါဝင္ခြင့္ရွိရမယ္လို႔လည္း ဆိုတယ္။ ဒီအတြက္ ေကာ္မတီေတြ၊ ဆပ္ေကာ္မတီေတြ ဖြဲ႔တယ္။ အဖြဲ႔အစည္းအသီးသီးဆီကို ကိုယ္စားလွယ္ေတြလႊတ္ၿပီး ေဆြးေႏြးတယ္။ အေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ အဆင္ေျပတယ္။ တက္ၾကမယ္ဆိုတဲ့ အေျဖရတယ္။ ရခိုင္၊ ပေလာင္နဲ႔ကိုးကန္႔အဖြဲ႔ေတြနဲ႔လည္း ေဆြးေႏြးတယ္။ အဲဒီ (၃) ဖြဲ႔ကလည္း တက္ခ်င္တဲ့ဆႏၵရွိေၾကာင္း ေျပာတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ သူတို႔ (၃) ဖြဲ႔အေပၚ စစ္တပ္ရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္ျဖစ္တဲ့ လက္နက္ကိုင္နည္းလမ္းကို စြန္႔လႊတ္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္အရင္ထုတ္ရမယ္ဆိုတဲ့ ဘူတာကိုပဲ ျပန္ဆိုက္ပါတယ္။ အဲဒီ (၃) ဖြဲ႔က လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡခ်ဳပ္ၿငိမ္းေရးေဆာင္ရြက္သြားမယ္ဆိုတာနဲ႔အစားထိုးဖို႔ ညိႇေသးေပမယ့္ စစ္တပ္က လက္မခံလို႔ အဆင္မေျပေတာ့ဘူး။ တက္ခ်င္တိုင္းတက္ရေအာင္ ေတာင္ၿပံဳးပြဲမဟုတ္ဘူးလို႔ေတာင္ ဦး(ဗခ) ခင္ေဇာ္ဦးက ေျပာလိုက္ပါေသးတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ (NLD) အစိုးရေျပာတဲ့ အားလံုးပါဝင္တဲ့ ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံလည္း အားလံုးမပါဝင္ႏိုင္ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။
၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံကို ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လထဲ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပခဲ့တယ္။ တက္ေရာက္တဲ့ လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ေတြ နာမည္ကို ရာထူးအမည္ ဒါမွမဟုတ္ ဦး စသျဖင့္ အေရွ႕မွာမတပ္ဘဲ ဒီအတိုင္းပဲ ေရးခဲ့တာေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ မေက်မနပ္ျဖစ္ၾကတယ္။ ဒီေနရာမွာလည္း ‘တပ္မေတာ္ရဲ႕သေဘာထားအမွန္’ ကို ေတြ႔ၾကရျပန္ပါတယ္။ ဝအဖြဲ႔ကလည္း ကိုယ္စားလွယ္ကတ္ျပားထုတ္ေပးရာမွာ ေလ့လာသူကတ္ျပားေတြထုတ္ေပးတာေၾကာင့္ အဆင့္အတန္းခြဲျခားခံရတယ္ဆိုၿပီး ညီလာခံမွာတင္မယ့္ သူတို႔စာတမ္းေပးခဲ့ၿပီး ညီလာခံဆက္မတက္ဘဲ ျပန္သြားၾကတယ္။
၂၁ ရာစုညီလာခံၿပီးေတာ့ ေနာက္ ၆ လ အၾကာမွာ အမ်ိဳးသားအဆင့္ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပမယ္လို႔ ဒီခ်ဳပ္အစိုးရက စီစဥ္ထားတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီေဆြးေႏြးပြဲတက္မယ္ဆိုရင္ (NCA) ကိုလက္မွတ္ထိုးထားတဲ့ အဖြဲ႔ေတြပဲ တက္ရမယ္ဆိုတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ကို ခ်မွတ္ထားတာေတြ႔ရတယ္။ ဒါဟာ ေစာစြာကတည္းက စစ္တပ္က ေျပာေနတာ ျဖစ္တယ္။ ဒီအခ်က္ကို (NLD) ကလည္း လက္ခံထားရပံုရတယ္။
ပိုဆိုးတာက ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံအၿပီးမွာ ဗမာျပည္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ေသနတ္သံေတြ ျပန္ညံလာတာပဲ ျဖစ္တယ္။ အဓိက ေကအိုင္အိုကို ထိုးစစ္ေတြ ဆင္တာျဖစ္တယ္။ ဒီေနာက္ ေတာင္ပိုင္းရွမ္းနဲ႔လည္း ျဖစ္တယ္။ ကရင္ျပည္နယ္မွာလည္း ဒီေကဘီေအခြဲထြက္အဖြဲ႔နဲ႔ တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္တယ္။ စစ္ေဘးဒဏ္ကို မခံႏိုင္ေတာ့တဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ ထိုးစစ္ေတြရပ္ဖို႔ ဆႏၵျပပြဲေတြလည္း ေပၚေပါက္လာတယ္။ ဒါေပမဲ့ (NLD) အစိုးရဘက္ကေတာ့ ေရငံုႏႈတ္ပိတ္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္။
ဒီရက္ပိုင္းအတြင္းမွာ ရခုိင္ျပည္ေမာင္းေတာမွာ ဘဂၤါလီေတြက အုပ္စုဖြဲ႔ၿပီး ရဲကင္းစခန္းေတြ ဝင္စီးတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြေပၚလာတယ္။ ရဲ ၉ ဦးက်ၿပီး လက္နက္ေတြလည္း ၅၀ ဝန္းက်င္ ပါသြားတယ္။ ေအာက္တိုဘာ ၁၄ ရက္ေန႔မွာ ႏိုင္ငံေတာကာကြယ္ေရးနဲ႔လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ အထူးအစည္းအေဝး လုပ္တယ္။ ရခိုင္အေရး၊ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း စစ္ပြဲေတြကိစၥ ေဆြးေႏြးၾကတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ အေသးစိတ္ေတာ့ မထုတ္ျပန္ဘူး။
ေအာက္တိုဘာ ၁၅ ရက္ေန႔မွာ (NCA) လက္မွတ္ထိုးတာ တႏွစ္ျပည့္တဲ့အခမ္းအနားလုပ္တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဗိုလ္မင္းေအာင္လႈိင္တို႔ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကတယ္။ ဗိုလ္မင္းေအာင္လႈိင္က (NCA) လက္မွတ္ထိုးမွ အမ်ိဳးသားအဆင့္ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတက္ခြင့္ရမယ္ဆိုတာကို ထပ္ၿပီးအတည္ျပဳေျပာတယ္။ (NCA) ဟာ တပ္မေတာ္တခုတည္းက ခ်မွတ္ထားတာ မဟုတ္ဘူး။ က်န္လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းၿပီး သေဘာတူထြက္ေပၚလာတာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ဆိုတယ္။ ဒီမတိုင္ခင္မွာ ထြက္လာတဲ့ (UWSA) မွ ေက်ာက္ေကာ္အမ္းနဲ႔ မီဒီယာေတြေတြ႔ဆံုေမးျမန္းရာမွာေတာ့ (NCA) ကို လက္မွတ္ထိုးမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ထပ္ေျပာထားတယ္။
တဆက္တည္းပဲ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕လမ္းျပေျမပံု ၇ ဆင့္ဆိုတာကို ထုတ္လာတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့
(၁) ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမူေဘာင္ ျပန္လည္သံုးသပ္ျခင္း၊
(၂) ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမူေဘာင္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ျခင္း၊
(၃) ျပင္ဆင္အတည္ျပဳၿပီးျဖစ္ေသာ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈ မူေဘာင္နဲ႔အညီ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ-၂၁ ရာစု ပင္လံု က်င္းပျခင္း၊
(၄) ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံ ရလဒ္မ်ားအား စုစည္းၿပီး ျပည္ေထာင္စုသေဘာတူညီခ်က္ (21 st Century Panglon Conference Agreement)လက္မွတ္ထုိးျခင္း၊
(၅) ျပည္ေထာင္စု သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔အညီ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးသားျခင္း၊ အတည္ျပဳျခင္း၊
(၆) ျပင္ဆင္ေရးသားအတည္ျပဳၿပီးျဖစ္တဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႔အညီ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမ်ား က်င္းပျခင္း၊
(၇) ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြ ရလဒ္နဲ႔အညီ ဒီမိုကရက္တစ္ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ျခင္း။
တို႔ပဲ ျဖစ္တယ္။ ဒါကို စစ္တပ္ကလည္း သေဘာတူထားပံု ရပါတယ္။
အဲဒီ ႏိုင္ငံေရးမူေဘာင္ျပန္လည္သံုးသပ္ျခင္းနဲ႔ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးအဆင့္ေတြမွာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြ အားလံုးပါဝင္လာႏိုင္ေအာင္ ျပင္ဆင္ႏိုင္မလားဆိုတာကိုေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္အထိေတာ့ (NCA) လက္မွတ္ထိုးမွ ညီလာခံတက္လို႔ရမယ္လို႔ ေျပာေနတာ ျဖစ္တယ္။ အထက္မွာ ေျပာသလို ရခိုင္၊ ပေလာင္နဲ႔ ကိုးကန္႔ အဖြဲ႔ေတြအေနနဲ႔ လက္မွတ္ထိုးမယ္ဆိုရင္ လက္နက္ကိုင္လမ္းစဥ္ကို စြန္႔ပါမယ္ဆိုၿပီး အရင္ေၾကညာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျဖစ္စဥ္ေတြကို ၾကည့္ရင္ စစ္တပ္က သေဘာတူမွ (NLD) က လုပ္ႏိုင္တာေတြ႔ရမယ္။ (NLD) က အစိုးရျဖစ္ေပမယ့္ ၂၀၀၈ ေျခဥရဲ႕ ေျခမန္းကြင္း အစြပ္ခံထားတာျဖစ္လို႔ စိတ္သြားတိုင္း ကိုယ္မပါႏိုင္ဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ရဲ႕ လမ္းျပေျမပံု (၇) ဆင့္မွာလည္း စစ္တပ္ (စစ္အုပ္စု) က အမ်ိဳးမ်ိဳး ပညာျပတာကို ေတြ႔ၾကရပါဦးမယ္။
၂၀၀၈ ေျခဥအရ အာဏာပိုင္အစစ္ဟာ ကာခ်ဳပ္ပဲ ျဖစ္တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ (DASSK) အေနနဲ႔ သမၼတအထက္မွာ ေနႏိုင္ေပမယ့္ ကာခ်ဳပ္အထက္မွာေတာ့ မေနႏိုင္ဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္တန္းစီဇယားမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ကာခ်ဳပ္အထက္ နံပါတ္ ၂ ေနရာမွာ ရွိေပမယ့္ ဒါဟာ စာရြက္ေပၚမွာပဲ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ၂၀၀၈ ေျခဥျပင္ေရးကိစၥမွာ လူထုကေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္တဲ့ အစိုးရလက္ေအာက္မွာ စစ္တပ္ကို ထားရွိဖို႔ ျပင္ဆင္ရမယ္လို႔ အဓိကထား ေျပာေနၾကတာပဲ။ စစ္တပ္က အစိုးရကို အမိန္႔ေပးတာ မဟုတ္ဘဲ အစိုးရက စစ္တပ္ကို အမိန္႔ေပးတာ ျဖစ္ရမယ္လို႔ ဆိုလိုတာ ျဖစ္တယ္။ ဥကၠ႒ေမာ္ကေတာ့ “ပါတီက ေသနတ္ကို အမိန္႔ေပးရမယ္။ ပါတီကုိ ေသနတ္က အမိန္႔ေပးတာ မျဖစ္ေစရဘူး” လို႔ ေျပာခဲ့တယ္။
ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအပါအဝင္ ဗမာျပည္ရဲ႕ ျပႆနာအဝဝကို ေျဖရွင္းေရးရဲ႕ ေသာ့ခ်က္ဟာ စစ္ (၃) စစ္ (စစ္အုပ္စု၊ စစ္အာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ စစ္ဗ်ဴ႐ိုကေရစီယႏၱရား) ကို အၿပီးအပိုင္ ဖ်က္သိမ္းႏိုင္ မဖ်က္သိမ္းႏိုင္ဆိုတဲ့ အေပၚမွာ မူတည္တယ္။ ေခတ္အဆက္ဆက္ လူထုရဲ႕ေသြးေျမက် တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့တာေတြေၾကာင့္ စစ္အုပ္စုဟာ တပါတီအာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ ဆက္မအုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ပါတီစံုဆိုတာကို ဟန္ျပလုပ္လာရတယ္။ စစ္ (၃) စစ္ကို ၂၀၀၈ ေျခဥနဲ႔ အကာအကြယ္ယူထားတာ ျဖစ္တယ္။
စစ္ (၃) စစ္ကို ဖ်က္သိမ္းဖို႔ဆိုရင္ စစ္တပ္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး (RAM) လုပ္ရမယ္။ စစ္အုပ္စုရဲ႕ တလက္ကိုင္စစ္တပ္အျဖစ္ကေန အေျခခံလူထုႀကီးအေပၚ သစၥာခံတဲ့ တပ္မေတာ္ျဖစ္လာေအာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရမယ္။ ေျပာင္းလဲလို႔လည္း ရႏိုင္တယ္။ စစ္တပ္ထဲမွာ ထိပ္သီးတစုကလြဲလို႔ ေအာက္ေျခအမ်ားစုႀကီးက အေျခခံျပည္သူလူထုရဲ႕ သားသမီးေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ သူတို႔ဘေတြဟာလည္း အမ်ားျပည္သူေတြလိုပဲ ဆင္းရဲႏံုခ်ာေနၾကတာပဲ။ အခါအခြင့္သင့္တိုင္းလည္း စစ္အုပ္စုကို မလိုလားဘူးဆိုတာ ျပခဲ့ၾကတယ္။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတို႔ကို ၾကည့္ပါ။
(DASSK) အေနနဲ႔လည္း စစ္တပ္ကို ေျပာင္းလဲႏိုင္မွ ျဖစ္မယ္ဆိုတာကို သေဘာေပါက္ပံု ရပါတယ္။ သူ႔နည္းသူ႔ဟန္နဲ့ ႀကိဳးစားေနပံုပါပဲ။ ေတြ႔ျမင္ေနရသေလာက္ကေတာ့ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံၿပီး ရင္းႏွီးမႈယူ၊ ျဖည္းျဖည္းခ်င္းေဆြးေႏြးနားခ်ေနတယ္လို႔ ဆိုရမလားပဲ။ ေျပာရရင္ေတာ့ ေခ်ာ့ျမႇဴေရး (appeasement) ဆန္တယ္။ (အခု အေမရိကန္ခရီးမွာ ဆန္ရွင္ျပဳတ္ေအာင္ လုပ္လာႏိုင္ခဲ့တယ္။ အေမရိကန္ကလည္း ျဖဳတ္ခ်င္ေနတာမို႔ ထီးလိုမင္းလို လို႔ေျပာရမွာပဲ။)
(DASSK) ကိုယ္တိုင္က ထိပ္တိုက္ေတြ႔ေရးလမ္း မလိုက္ဘူး၊ လူထုအနာမခံေတာ့ဘူး၊ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးလမ္းပဲ သြားမယ္လို႔ ေျပာထားတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေရႊဂံုတိုင္ရပ္တည္ခ်က္ကေန ဂငယ္ေကြ႔ ေကြ႔ၿပီး ၂၀၀၈ ေျခဥလက္ခံ၊ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။ ဒီလမ္းလိုက္ဖို႔ အခါေတာ္ေပးေနသူေတြလည္း မနည္းပါဘူး။ ‘ထိပ္တိုက္ေတြ႔ေရးလမ္းလိုက္လို႔ တိုင္းျပည္နဲ႔လူထုနာလွၿပီ။ အက်ိဳးမရွိဘူး။ သမၼတေဒါက္တာေမာင္ေမာင္လက္ထက္ကလည္း ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးမလုပ္ဘဲ ထိပ္တိုက္ေတြ႔လို႔ အက်ိဳးနည္းခဲ့တယ္။ စစ္တပ္ကို အတိုက္အခံမလုပ္နဲ႔။ စစ္တပ္က ေပးထားခ်က္ကိုပဲယူ၊ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ ျဖစ္နိုင္တာကိုလုပ္တာ (အခု ကာခ်ဳပ္ကလည္း ဒါကို ထည့္ေျပာသြား)’ စတဲ့စတဲ့ ၾသဝါဒလမ္းညႊန္ေတြ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္က အေတာ္မ်ားမ်ား ေတြ႔ခဲ့ရတယ္။
မိမိကေတာ့ တပ္ျပဳျပင္ေရးဟာ လူထုအားပါမွသာ ေအာင္ျမင္ႏိုင္မယ္လို႔ ယံုတယ္။ ထိပ္တိုက္ေတြ႔တာ၊ လူထုနာတာ စတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း ေျပာခ်င္ပါတယ္။
(၁) ထိပ္တိုက္ေတြ႔ေရးတို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးတို႔ ဆိုတာေတြဟာ လူထုႀကီးက ေရြးခ်ယ္ႏိုင္တာ မဟုတ္ဘူး။ ဖိႏွိပ္အုပ္စိုးသူေတြကသာ ေရြးခ်ယ္တာ ျဖစ္တယ္။ လူထုႀကီးကေတာ့ အေျခခံအားျဖင္ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့လမ္းကိုပဲ ေရြးခ်ယ္ခ်င္ၾကတာပါ။ အဲဒီလမ္းကို အုပ္စိုးသူေတြက ပိတ္ထားလို႔သာ တျခားလမ္းေရြးရတာ ျဖစ္တယ္။
(၂) လူထုႀကီးကို လမ္းေပၚထြက္ၾကပါလို႔ ေျပာတိုင္းလည္း လမ္းေပၚထြက္လာမွာ မဟုတ္သလို မထြက္ၾကပါနဲ႔လို႔ ေျပာတိုင္းလည္း မထြက္ဘဲ ေနၾကမွာ မဟုတ္ပါ။ ထြက္တာ မထြက္တာဟာ သူတို႔ရဲ႕ လက္ေတြ႔႐ုပ္ဘ၀က ျပ႒ာန္းတာ ျဖစ္တယ္။ အခုလည္း အလုပ္သမားေတြ လုပ္ခတိုးရဖို႔ လမ္းေပၚထြက္ေနၾကသလို လယ္သမားေတြလည္း သိမ္းဆည္းလယ္ျပန္ရေရး ထြန္တံုးတိုက္ပြဲေတြ ႏႊဲေနၾကရတယ္ မဟုတ္လား။
လူထုတိုက္ပြဲသဏၭာန္ဟာ လမ္းေပၚဆႏၵျပတာ တခုတည္းရွိတာ မဟုတ္ပါ။ ပံုစံမ်ိဳးစံု ရွိပါတယ္။ အေျခအေနအခ်ိန္အခါလိုက္ၿပီး အမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာင္းလဲက်င့္သံုးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
(၃) ထိပ္တိုက္ေတြ႔လို႔ အက်ိဳးမရွိဘူးလို႔ ေျပာေနသူေတြအေနနဲ႔ မိမိတို႔ဟာ ေခတ္အဆက္ဆက္ အသက္ေပးတိုက္ပြဲဝင္သြားသူေတြရဲ႕ အ႐ိုးပံုေပၚမွာ ထိုင္ေနၾကတယ္ဆိုတာ မေမ့ၾကပါနဲ႔လို႔ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ အတိုင္းအတာတခုအထိ လြတ္လပ္ခြင့္၊ ေျပာဆိုေရးသားခြင့္၊ အသင္းအပင္းဖြဲ႔စည္းခြင့္ စသျဖင့္ ရေနတာေတြဟာ ျပည္သူေတြ ေသြးေျမက်ခံၿပီး တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့လို႔ ရခဲ့တဲ့ အသီးအပြင့္ေတြပါ။ စစ္အုပ္စုက သေဘာေကာင္းၿပီး ေပးခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီအသီးအပြင့္ေတြကို ဆက္ခံကာကြယ္ထိန္းသိမ္းရမွာ ျဖစ္သလို ဆက္လည္းတိုးခ်ဲ႕ရပါမယ္။
(၄) လူထုနာမွာစိုးတယ္ ဆိုၾကတယ္။ လမ္းေပၚထြက္ဆႏၵျပလို႔ အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြဲခံရၿပီး လူထုေတြ အသက္ဆံုး႐ံႈးေသြးေျမက်မွာကို မျဖစ္ေစခ်င္ဘူးလို႔ ဆိုလိုဟန္ တူပါတယ္။ စစ္ (၃) စစ္ ေအာက္မွာ လူထုႀကီးဟာ ေန႔စဥ္နဲ႔အမ်ွ ဆင္းရဲဒုကၡခံေနၾကရတာပါ။ စစ္ျဖစ္ေနတဲ့ေနရာေတြမွာ အသက္ဆံုး႐ံႈးရတာ၊ က်ီးလန္႔စာစားေနရတာ၊ ေနရပ္ေဒသမျပန္ႏိုင္ဘဲ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ဘဝနဲ႔ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ေနေနၾကရတာ စတာစတာေတြဟာ ေျပာမကုန္ေရးမကုန္ပါ။
ဒါ့အျပင္ စစ္အုပ္စုထိပ္သီးနဲ႔အေပါင္းအပါတသိုက္က တိုင္းျပည္ရဲ႕သယံဇာတေတြကို စည္းမရွိကမ္းမရွိ ထုတ္ယူေရာင္းခ်လို႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ေတြ ပ်က္စီးကုန္တယ္။ ရာသီဥတုေတြ ေဖာက္ျပန္ၿပီး ကပ္ေဘးေတြ က်တယ္။ သဘာဝေဘးအႏၱရာယ္ေတြအတြက္ ႀကိဳတင္သတိေပးတာ၊ လံုၿခံဳရာေရႊ႕ေပးတာ စတဲ့ လုပ္ရမယ့္ အစိုးရတာဝန္ေတြ ပ်က္ကြက္လို႔ ျပည္သူေတြ အသက္အိုးအိမ္စည္းစိမ္ မပ်က္စီး မဆံုး႐ံႈးသင့္ဘဲ ဆံုး႐ံႈးၾကရတယ္။ ၂၀၀၈ နာဂစ္မုန္တိုင္းမွာဆိုရင္ သိန္းနဲ႔ခ်ီ အသက္ဆံုး႐ံႈးရတယ္ မဟုတ္လား။
လတ္တေလာထုတ္ျပန္တဲ့ ကုလသမဂၢ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ ေလ်ာ့က်ေရး UNISDR ရဲ႕ အစီရင္ခံစာအရ သဘာဝ ေဘးအႏၲရာယ္မ်ားေၾကာင့္ ေသဆုံးသူအမ်ားဆုံးႏုိင္ငံစာရင္းတြင္ ေဟတီကထိပ္ဆုံး၌ရပ္တည္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံကတတိယေနရာမွာရွိေနတယ္။ အဲဒီအစီရင္ခံစာမွာပဲ သဘာဝေဘးအႏၱရာယ္ဆံုး႐ံႈးမႈေတြဟာ လူမႈစီးပြားဘဝေတြနဲ႔ ဆက္စပ္တယ္လို႔လည္း ေဖာ္ျပထားတယ္။ လူမႈစီးပြားဘဝနိမ့္က်ေလ ဆံုး႐ံႈးမႈႀကီးေလလို႔ ေျပာတာပါ။
လူထုႀကီးအေနန႔ဲ ေန႔စဥ္ေနထိုင္မႈဘဝအတြက္ သြားေရးလာေရးမွာလည္း ယာဥ္အိုယာဥ္ေဟာင္းေတြကိုပဲ အားကိုးၾကရတယ္။ အိုေဟာင္း႐ံုမက ယာဥ္စီးေရမေလာက္ငေတာ့ စၿပံဳတိုးေဝွ႔စီးၾက သြားၾကရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သေဘာၤေမွာက္ကားေမွာက္ ေသရတာေတြလည္း မၾကမၾကာၾကားေနရတယ္။
လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး အဖက္ဖက္က ခၽြတ္ခ်ံဳက်ေနတယ္။ လူထုႀကီးဟာ ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ်နာက်င္ခံစားေနၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူထုႀကီးခံစားေနရတဲ့ ဒုကၡအေပါင္းဟာ ေရးလို႔ကုန္ႏိုင္ဖြယ္ မရွိပါဘူး။ အခုအေျခအေနက တိုင္းျပည္ျဖစ္႐ံႈး တိုင္းျပည္ရာမဝင္တဲ့ အေျခအေန ျဖစ္ေနပါၿပီ။ စစ္ (၃) စစ္ တရက္ အသက္ပိုရွည္ေလ လူထုႀကီးက တရက္ ပိုဒုကၡေရာက္ေလပါ။
ခ်ဳပ္ရရင္ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့၊ သာယာဝေျပာတဲ့၊ တိုင္းရင္းသားအားလံုးတန္းတူအခြင့္အေရးရွိတဲ့ ျပည္ေထာင္စုကို ထူေထာင္ဖို႔အတြက္ အဓိကအဟန္႔အတားက စစ္ (၃) စစ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ (၃) စစ္ ဖ်က္သိမ္းဖို႔ဆိုရင္ စစ္တပ္ကို အရင္ဆံုးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရမယ္။ လူထုအားနဲ႔သာ ေျပာင္းလဲႏိုင္မယ္။ ေသနတ္က လူထုကို အမိန္႔ေပးတာ မဟုတ္ဘဲ လူထုက ေသနတ္ကို အမိန္႔ေပးတာျဖစ္ေအာင္ ေျပာင္းလဲရမွာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။
ၾကည္ဝင္း
(ေအာက္တိုဘာ ၁၇၊ ၂၀၁၆)