လူ႕အခြင့္အေရးဆိုတာ

လူ႕အခြင့္အေရးဆိုတာ

ညီေ႒းေက်ာ္

(အေရးေတာ္ပုံဂ်ာနယ္၊ အတြဲ(၂) အမွတ္ ၇)

သူရဦးေ႐ႊမန္း ဆုမြန္ေကာင္းေတာင္းသလို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေမရိကန္ခရီးမွ ေရႊအိုးရြက္ျပန္လာခဲ့တယ္။ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈ ႐ုပ္သိမ္းျခင္းနဲ႔ အမည္ပ်က္စာရင္းမွ ပယ္ဖ်က္ျခင္းဆိုတဲ့ ဆုလာဘ္ကို သယ္ေဆာင္လာ႐ုံတင္မက၊ အပိုဆုအျဖစ္ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္တြင္ ျမန္မာျပည္လူ႕အခြင့္အေရးကိစၥ ႏွစ္စဥ္ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးရာမွ ယခုႏွစ္အဖို႔ ကင္းလြတ္ခြင့္ကိုလည္း သယ္ေဆာင္လာခဲ့တယ္။ ဒါ့အျပင္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဦးေဆာင္ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ ျမန္မာျပည္မိတ္ေဆြႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ဆိုတဲ့ ျမန္မာ့အေရး ေစာင့္ ၾကည့္အဖြဲ႕ကိုလည္း ဖ်က္သိမ္းႏိုင္ခဲ့တယ္။ ထိေရာက္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား မျမင္ေတြ႕ရေသးဘဲ စစ္ခ႐ိုနီေတြကို ဒီေလာက္ထိ လြတ္ၿငိမ္းခြင့္ မေပးသင့္ေၾကာင္း လူ႕အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႕ HRW လိုအဖြဲ႕မ်ားက ေထာက္ျပေနတဲ့ၾကားက လြတ္ၿငိမ္းခြင့္ေပးလိုက္တာ ျဖစ္တယ္။

သက္တမ္းကုန္ဆုံးခါနီး သမၼတအိုဘားမားအစိုးရက အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီ ေအာင္ျမင္မႈျပယုဂ္အျဖစ္ ဗမာျပည္ ဒီမိုကေရ စီနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရး တိုးတက္မႈရွိေၾကာင္း ဗန္းတင္ခ်င္ေနတာ ထင္ရွားပါတယ္။

တကယ္ပဲ ဗမာျပည္မွာ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ေလ်ာ့ပါးသြားၿပီလား။ သတင္းသမားတဦးရဲ႕ အေမးကို ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္က လူအခြင့္အေရးျပႆနာ မရွိတဲ့ႏိုင္ငံ ဘယ္ႏိုင္ငံမ်ားရွိသလဲလို႔ အေမးကိုအေမးနဲ႔ ျပန္ေျဖတယ္။ အခိုင္အမာျပႆနာကို ေယဘုယ်ျပဳၿပီး ဘယ္သူ႕ကိုမ်ား အကာအကြယ္ေပးခ်င္ေနတာလဲ။

ကိုပါႀကီး၊ ေဒၚခင္ဝင္း၊ ဆြမ္လြတ္ရြယ္ဂ်ာ၊ ေကာင္းခါးရြာကခ်င္ဆရာမေလးႏွစ္ဦး စသည္ အစိုးရေဟာင္းတုန္းက စြန္းခဲ့တဲ့ေသြးေတြ မေျခာက္ေသးဘူး။ အသတ္ခံရတဲ့ရြာသား၊ မုဒိမ္းက်င့္ခံရတဲ့တိုင္းရင္းသူ၊ ဗုံးဆံမွန္ ေသဆုံးတဲ့ကေလး အႏွိပ္စက္ခံရတဲ့အိမ္ေစ၊ ပန္ဒိုရာ၊ အင္းဝ လူကုန္ကူးေရာင္းစား၊ စစ္ေဘးသင့္ ဒုကၡသည္ စသည္စသည္ အစိုးရသစ္လက္ထက္တိုင္ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားကို ဖာေထးဖုန္းဖိ ေပးေနတဲ့ အမ်ိဳးသားလူ႕အခြင့္ေရးေကာ္မရွင္၊ ဆင္တေကာင္လုံးျမင္ေနမွ ဆင္ေျခရာရွာေနရဦးမွာလား။

ဘူးသီးေတာင္ေမာင္းေတာ နယ္ျခားေစာင့္ရဲကင္းသုံးခု အတိုက္ခံရတဲ့အေပၚ ႏိုင္ငံေတာ္ပုန္ကန္ အၾကမ္းဖက္မႈအျဖစ္ ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္၊ အေရးေပၚအေျခအေနေၾကညာ၊ စစ္တပ္တိုးခ်ဲ႕၊ ကာလုံအစည္းအေဝးေခၚ၊ သမၼတ႐ုံးမွေၾကညာခ်က္ထုတ္ၿပီး RSO လို ျပည္ပ အဖြဲ႕ အစည္းမ်ားနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး အယ္ခိုင္ဒါ လို ISIS လို အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕မ်ားရဲ႕ လုပ္ပုံကိုင္ပုံမ်ိဳးလို႔ ေျပာတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႕ကို ေလ့က်င့္ေပးေနတဲ့ ဥေရာပသမဂၢ EU က လက္ပံတန္းေက်ာင္းသားသပိတ္ ၿဖဳိခြဲတုန္းက မ်က္ႏွာပ်က္ခဲ့တာကို အဖတ္ဆယ္ခ်င္တာလား၊ မီးစိမ္းျပခ်င္တာလား၊ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ တသားတည္းရပ္တည္ေၾကာင္း ေျပာတယ္။ အေမရိကန္ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူကလည္း ေထာက္ခံ ကူညီမယ့္အေၾကာင္း ေျပာတယ္။ ႀကီးတဲ့အမႈေသးေအာင္ လုပ္တာလား၊ ေသးတဲ့အမႈ ႀကီးေအာင္ လုပ္တာလား။ တ႐ုတ္နဲ႔ေျခာက္တာ အလုပ္သိပ္မျဖစ္လို႔ ကုလားနဲ႔ေျခာက္ၿပီး ရခိုင္ေဒသ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း အစြန္းႏွစ္ဖက္ ကြဲျပားေအာင္ ထိုမွတဆင့္ တျပည္လုံး မတည္ မၿငိမ္ျဖစ္ေအာင္ တမင္လုပ္ေနတာလား။

ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုတာ အေနာက္ႏိုင္ငံႀကီးမ်ားရဲ႕ သေဘာတရားအေျခခံ ဆိုတာထက္ ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီ ဆိုတာက ပိုမွန္ပါတယ္။ စံ- ႏွစ္မ်ိဳးထား က်င့္သုံးပါတယ္။ ကိုယ္က ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မွ ဒုံးနဲ႔ခြင္းရင္ အၾကမ္းဖက္သမားကိုတိုက္တာ၊ တဖက္က ျပန္တိုက္ရင္ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္တာ။ ရဲကပစ္သတ္ရင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ျဖစ္ၿပီး၊ အလုပ္လက္မဲ့ လူမဲတေယာက္က ျပန္ခုခံရင္ အၾကမ္းဖက္တာ၊ အရပ္သားအိမ္ရာေတြကို ဒုံးနဲ႔ခြင္းတာက လူ႕အခြင့္အေရးကို ကာကြယ္တာျဖစ္ၿပီး၊ ရဲစခန္းကိုဗုံးခြဲတာက အၾကမ္း ဖက္တာျဖစ္ပါတယ္။ အာဏာရွင္တို႔ ဒီမိုကေရစီတို႔၊ အၾကမ္းဖက္မႈတို႔၊ လူ႕အခြင့္အေရးတို႔၊ ဆိုတာေတြဟာ လိုသလိုသုံးတဲ့ တံဆိပ္တုံးေတြပါပဲ။

ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရးဆုံးျဖတ္ခ်က္ မွတ္တမ္းမ်ားမွာေတာ့ အၾကမ္းဖက္မႈဆိုတာ အျပစ္မဲ့အရပ္သားမ်ားကို ပစ္မွတ္ထား တိုက္ခိုက္တာလို႔ ဖြင့္ဆိုပါတယ္။

ေပၚလစီဆိုတာ ရပ္တည္ခ်က္နဲ႔ အက်ိဳးစီးပြားေပၚၾကည့္ၿပီး ခ်မွတ္ၾကတာပါ။ ေပၚလစီေျပာင္းေတာ့ ေလသံလည္းေျပာင္းၿပီေပါ့။
(၁၇ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၁၆)