ဥဩချို
ရခိုင်ပြည်နယ်နေ့ကို အခွင့်ကောင်းယူပြီး မင်းအောင်လှိုင်က တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေ လက်နက်စွန့်ဖို့ ပြောလာတယ်။ ငါးဖယ်လန် ပြောင်းပြန်ပြောနည်းပဲ။ တိုက်တိုင်းရှုံး မအလ က ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ အောင်ပွဲဆက်တိုက်ရနေတဲ့ အေအေကို လက်နက်ချဖို့ ပြောနေတာပဲ။ မိစ္ဆာတပ် စစ်အုပ်စုခေါင်းဆောင်တွေထဲမှာ မအလဟာ အညံ့ဆုံးလို့ ဆိုလောက်တဲ့ စစ်ခေါင်းဆောင်ပဲ။ သေသည်အထိ ဒါမျိုးပြောပြီး အသေထွက် ထွက်သွားမယ့်သူတွေပဲ လို့ ပထမတော့ ဒီအတိုင်း သာမန် တွေးမိတယ်။ ဒီနောက်တော့ သူ ဘာအားကိုးနဲ့ ဒီလို မဖြစ်နိုင်တဲ့တောင်းဆိုချက်နဲ့ အစချီတာလဲ လို့ စဉ်းစားမိပြန်တယ်။
သူက သူအားကိုးအားထားပြုဖို့ရာ သူ့ဘက်ပါနိုင်တဲ့ အင်အားကြီးနိုင်ငံတွေ ဆိုတဲ့ အမှီကို ရှာတာပဲ။ အဲဒီအားကိုးနဲ့ သူ ဒီလို စကားပြောထွက်လာတာလား။
နောက်တချက်ကတော့ သူ့ထွက်ပေါက် လမ်းစအပေါ်မှာ သူမျှော်လင့်ချက်ကြီးကြီးထားပြီး တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေကို လက်နက်စွန့်ဖို့ ပြောနေတာလား။
သူ့ထွက်ပေါက်ထဲမှာ ရွေးကောက်ပွဲကို မဖြစ်မနေ လုပ်ပြီး ရွေးကောက်ပွဲကို ထွက်ပေါက်အဖြစ် အသုံးချချင်တဲ့အချက်လည်း ပါတယ်။ မင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ အာဏာသိမ်းစစ်အုပ်စုအုပ်စိုးမှုဟာ ပြည်သူလူထုက အာဏာအပ်နှင်းထားတဲ့ တရားဝင်အာဏာပိုင် အစိုးရမဟုတ်ဘူး။ ဒီတော့ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေရဲ့ တရားဝင်ထောက်ခံမှု၊ ထောက်ပံ့မှုနဲ့ နိုင်ငံရေးအကူအညီ၊ စီးပွားရေးအကူအညီတွေ သူမရနိုင်ဘူး။ ဒီတော့ အာဏာသိမ်းအစိုးရဟာ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ စစ်ရေးဘက်မှာ ဆုတ်ယုတ်ပြိုပျက်မှုတွေ တပုံတခေါင်းကြီး ဖြစ်နေတယ်။ သူသာ ရွေးကောက်ပွဲကို မဖြစ်မနေ ဖြစ်တဲ့နည်းနဲ့လုပ်ပြ၊ အဲဒီရွေးကောက်ပွဲကနေ သူ့ဘက်က ရနိုင်သမျှ အင်အားများနဲ့အစိုးရတရပ်ကို ထူထောင်ပြီး အဲဒီအစိုးရကို သူက အပိုင်အနိုင်အုပ်စီးထားရင် သူက ဥပဒေအရ အသိအမှတ်ပြုမှုရှိတဲ့ တရားဝင်အာဏာရအစိုးရဖြစ်ပြီ။ နိုင်ငံတကာနဲ့ဆက်ဆံရေး တရားဝင်ထူထောင်နိုင်ပြီ။ သူလိုချင်တဲ့ ဘက်ပေါင်းစုံအကူအညီတွေကိုလည်း တရားဝင်တောင်းခံနိုင်ပြီ။ ဒါ သူ့အတွက် လက်ငင်း စစ်ရေးအကျပ်အတည်း၊ နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်း၊ စီးပွားရေးအကျပ်အတည်းတို့က လွတ်စေမယ့် ထွက်ပေါက်ပဲ။ ဒါကို သူက ခဲ(ဂဲ)ပစ်လို့ပဲ ရရ၊ တုတ်(ဒုတ်) ပစ်လို့ပဲ ရရ၊ ရွေးကောက်ပွဲကို ရတဲ့နည်း ရတဲ့နေရာကနေ ဖြစ်အောင် လုပ်မှာပဲ။ ရွေးကောက်ပွဲဝင်မယ့်ပါတီတွေကို ၂၀၀၈ ခြေဥအောက် ရွေးကောက်ပွဲဝင်ခိုင်းမယ်။ ပီအာရ်စနစ် ကျင့်သုံးမယ်။ စစ်အာဏာ ထိပ်ဆုံးက ချုပ်ကိုင်ထားတဲ့ စစ်လွှတ်တော်ထဲ အထိုင်ခိုင်းမယ်။ မင်းအောင်လှိုင်က အဲဒီ စစ်အာဏာချုပ်ကိုင်ထားတဲ့ အစိုးရထဲမှာ သမ္မတလုပ်မယ်။ ဒါ သူ့အိပ်မက်ပဲ။ စစ်အုပ်စု အိပ်မက်လို့လဲ ပြောလို့ရတယ်။
ပြည်သူ့တော်လှန်ရေးသမားတွေကတော့ ကိုယ်လုပ်စရာရှိတာ လုပ်ရေးပဲ။ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးနဲ့ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို အမြစ်ဖြတ်ရေးပဲ။ စစ်အနိုင်တိုက်ရေးပဲ။ တနည်းအားဖြင့် တဦးတည်းသော ဘုံရန်သူကို မျက်ခြည်မပြတ်ရေးပဲ။ တော်လှန်ရေးအတွက် အကျိုးမရှိတာတွေ မလုပ်ရေး၊ အကျိုးရှိတာတွေလုပ်ရေးပဲ။ မင်းအောင်လှိုင်ပြောတဲ့ လက်နက်စွန့်ရေးနဲ့ဆန့်ကျင်ဖီလာ လက်နက်ကို တင်းတင်းကျပ်ကျပ် စွဲစွဲမြဲမြဲဆုပ်ကိုင်ထားရေးပဲ။ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးကို စွန့်ခွာရင် လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးသမားတွေနဲ့ ပြည်သူလူထုမှာ ဘာမှ ရှိမှာမဟုတ်တော့ဘူး။ စစ်ကျွန်ဘဝ ပြန်ရောက်တာပဲ ဖြစ်လိမ့်မယ်။
မင်းအောင်လှိုင်တို့ စိတ်ကူးယဉ် အိပ်မက် မက်နေတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကို ဆန့်ကျင်တိုက်ဖျက်ရေးဆိုတာလည်း ဘုံရန်သူဦးတည်တိုက်ရေးထဲမှာ အကျုံးဝင်တယ်။ သူ့ ရွေးကောက်ပွဲဟာ အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်ရုံသာမက ရုပ်ပျက်ဆင်းပျက် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်မှာလည်း သေချာတယ်။ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတုန်းက တပြည်လုံးမဲဆန္ဒနယ် ၃၃၀ ရှိတဲ့အနက် ၃၁၅ နေရာ ကျင်းပနိုင်ခဲ့တယ်။ အခုတော့ အာဏာသိမ်းစစ်အုပ်စုလုပ်မယ့်ရွေးကောက်ပွဲဟာ တပြည်လုံးမှာရှိတဲ့ မြို့နယ်အားလုံးရဲ့ ၄၅ ရာခိုင်နှုန်းလောက်သာ ကျင်းပနိုင်မယ်လို့ စကစ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ကြေညာထားတယ်။ ဒီ ၄၅ ရာခိုင်နှုန်း မဲဆန္ဒနယ်မှာတောင် တော်လှန်ရေးသမားတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုခံရလို့ ရွေးကောက်ပွဲပျက်သွားတဲ့ မဲဆန္ဒနယ်တွေက ရှိလိမ့်ဦးမယ်။ နောက်ထပ်တော်လှန်ရေးဘက်က ဒီအတောအတွင်း ထပ်သိမ်းတဲ့မြို့နယ်တွေ ရှိလိမ့်ဦးမယ်။ ရုပ်ပျက်ဆင်းပျက် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စေဦးတော့ တရားဝင်ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပနိုင်တယ်ဆိုပြီး မင်းအောင်လှိုင်စစ်အုပ်စုက ကျားကျား မီးယပ်လုပ်မှာကလည်း သေချာတယ်။
နောက်တချက်က အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံနဲ့ အာဆီယမ်တို့ကလည်း ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပစေချင်နေတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်စေဖို့ တွန်းအားပေးနေတာတွေ၊ ထောက်ပံ့ကူညီမှာတွေ ရှိနေတယ်။
ရွေးကောက်ပွဲမှာ သူတို့အသက်ရှူချောင်စေမယ့် အခွင့်သာချက်အနည်းအပါး ရှိလာရင်တောင် မင်းအောင်လှိုင်စစ်အုပ်စုအနေနဲ့ ထွက်ပေါက်ရသွားနိုင်တယ်။ သူထွက်ပေါက်ကို ပိတ်ရေး၊ မင်းအောင်လှိုင်ကို အခွင့်သာချက်တခုတလေမှ မပေးရေးဟာ တော်လှန်ရေးက လုပ်ရမယ့် လုပ်ငန်းတာဝန်တရပ်ဖြစ်တယ်။ ဘုံရန်သူဦးတည်တိုက်ရေးနဲ့ တဆက်တည်း ဖြစ်တယ်။
ပြည်တွင်းမှာလည်း ရွေးကောက်ပွဲကို မျှော်လင့်အားထားနေတဲ့အင်အားစုတွေ ရှိနိုင်တယ်။ ရှင်းရှင်းလင်းလင်းမြင်ကြဖို့က ၂၀၂၁ ပြည်သူ့တော်လှန်ရေးမှာ ပြည်သူလူထုက စစ်အာဏာရှင် စနစ်အမြစ်ဖြတ်ရေးကို သန္နိဋ္ဌာန်ချထားပြီးပြီ၊ မိစ္ဆာစစ်အုပ်စု၊ မိစ္ဆာစစ်တပ်တို့နဲ့အတူတကွ ဆက်လက်မနေနိုင်တော့ဘူးလို့ ပြောပြီးပြီ။ ပြည်သူလူထုနဲ့တော်လှန်ရေးဘက်က ၂၀၀၈ စစ်ခြေဥကို မြေမြှုပ်သင်္ဂြိုဟ်ခဲ့ပြီးပြီ။
၂၀၀၈ စစ်ခြေဥအောက်က ရွေးကောက်ပွဲဟာ စစ်အာဏာရှင်စနစ် အသက်ဆက်ရေးပဲ။ ၂၀၀၈ စစ်ခြေဥဆိုတဲ့ ကျားသေကို အသက်ပြန်သွင်းရေးပဲ။ စစ်အာဏာရှင်စနစ် အမြစ်ဖြတ်ရေးကြွေးကြော်ထားတဲ့ ပြည်သူလူထုကို ကျောခိုင်းရေးပဲ။ တော်လှန်ရေးကို သစ္စာဖောက်ရေးပဲ။
ပြည်သူလူထုဘက်ကလည်း ရွေးကောက်ပွဲအတွက် စစ်အာဏာရှင်တွေဘက်က ကြိုးပမ်းနေမှုကို လျစ်လျူရှုထားလို့မရဘူး။ တက်တက်ကြွကြွ အလေးထားပြီး ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်သွားကြဖို့လိုတယ်။ တော်လှန်ရေးသမားတွေနဲ့ ပြည်သူလူထုကြီးကိုယ်တိုင်ကသာ စစ်အုပ်စုရဲ့ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ထွက်ပေါက်ရှာ ကြိုးပမ်းနေမှုကို ရိုက်ချိုးပစ်နိုင်တယ်။
ဥဩချို
၁၉-၁၂-၂၀၂၄