ကျားနှင့် မိကျောင်း နှစ်ကောင်ကြားက ထိုင်းနိုင်ငံရေး

ကျားနှင့် မိကျောင်း နှစ်ကောင်ကြားက ထိုင်းနိုင်ငံရေး ရဲရင့်သံလွင် အပိုင်း(၁) ၁။ ဟောင်ကောင်မဟာ့မဟာ အရောင်းအဝယ်ပွဲ ၂၀၁၄ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဒုတိယအကြိမ်အဖြစ်ကျင်းပတဲ့ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၃ မေလတွင်ကျင်းပခဲ့ပြီး ရလဒ် ကိုလည်းရှင်းရှင်းလင်းလင်းသိခဲ့ကြပါပြီ။ အောက်လွှတ်တော်အမတ်နေရာ ၅၀၀ အနက် အာဏာလက်ရှိ ကာချုပ်တဖြစ်လဲ ဝန်ကြီးချုပ် ပရာ ယွတ်ချန်အိုချားပါတီက ၃၆ နေရာနှင့် သူ့မဟာမိတ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ပရာဝစ်ဝန်ဆူးဝမ်ရဲ့ ပါတီက အမတ် နေရာ ၄၀ ပဲ ရကြပြီး မျက်နှာသစ် ဖြစ်တဲ့ ရှေ့သို့ချီပါတီ Move Forward က အမတ် ၁၅၁ နေရာ၊ ယခင်အတိုက်အခံဟောင်း ရှပ်နီ ဖွေထိုင်းပါတီ PhueThai က အမတ် ၁၄၁ နေရာရရှိခဲ့ကြတယ်။ အဲဒီရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကိုကြည့်ရုံနဲ့ ရှေ့သို့ချီပါတီနဲ့ ဖွေထိုင်းပါတီ နှစ်ခုပေါင်း အမတ်နေရာ၂၉၂ နေရာဟာ အမတ် ၅၀၀ အောက်လွှတ်တော်မှာ အပြတ်အသတ်အများစုအင်အားအဖြစ် တန်းသိနိုင်တယ်။ သူတို့ ၂ ပါတီအပြင် တခြားတိုးတက်တဲ့ပါတီ ၅ ခု… Read More »

“၈၄” ဒိုင်ယာရီ

“၈၄” ဒိုင်ယာရီ ( ဗမာပြည် ကွန်မြူနစ်ပါတီ ၈၄ နှစ်မြောက် သို့ ဂုဏ်ပြုခြင်း) ခေတ်သစ်သမိုင်းကို မုန်တိုင်းကြားမှာ ငါတို့ ရေးသားခဲ့ ရေးသားဆဲ မို့ ဖြတ်သန်းခဲ့တဲ့ မှတ်တမ်းများ စမ်းတဝါးဝါးနဲ့ မကျန်ရစ်စေရ ။ ငါတို့ မွေးဖွားခဲ့တဲ့ ရက် ရက် ရာဇာ၊ ပြဿဒါး မရှိ,မသိ နိုင်ငံရေးအသိကပဲ အဓိက လက်သည်ဖြစ်ခဲ့တယ်။ နယ်ချဲ့ရဲ့ ထမ်းပိုးအောက်မှာ အသက်ဗီဇဖြစ်တည်လာ။ ဖက်ဆစ်ဓားအောက်မှာ ပြားပြားမမှောက်ဘဲ ရှင်သန် ထမြောက်လာ တပြည်လုံး လွတ်မြောက်စေရေးမှာ ရှေ့ တန်းက ငါတို့ ပါရှိခဲ့။ နယ်ချဲ့ နဲ့ ဖက်ဆစ်စနစ်တို့ ခေတ်ရဲ့ တော်လှန်ဒီရေလှိုင်းက နေ့မဆိုင်း ညမဆိုင်း မောင်းထုတ်နိုင်ခဲ့ပြီ။ ငါတို့ လွတ်လပ်တဲ့ တိုင်းပြည် ဖြစ်တည်လာခဲ့။ ငါတို့ ပြည်တွင်းစစ်ပွဲ ဆက်လက်ဆင်နွှဲရ။ ရှောင်မရ၊ တားမရတဲ့ လူတန်းစားတိုက်ပွဲများ စဉ် ဆက် မပြတ်ဆင်နွှဲရင်း ငါတို့ ရဲ့ ရှင်သန်မှုဟာ ပြည်တွင်းစစ်မီးလျှံကြားမှာ သံမဏိသား အနှစ်ကျစေခဲ့တယ်လေ။… Read More »

ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ ၈၄ နှစ်မြောက် ပါတီနေ့အတွက် သစ္စာအဓိဋ္ဌာန်

ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ ၈၄ နှစ်မြောက် ပါတီနေ့အတွက် သစ္စာအဓိဋ္ဌာန် (ဗမာပြည် ပြည်တွင်းပြည်ပရှိ ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီဝင်များနဲ့ စစ်ဒေသအသီးသီးရှိ PLA တပ်ဖွဲ့ဝင်များအတွက်) • ငါတို့သည် မာ့က်စ်ဝါဒ၊ လီနင်ဝါဒ၊ မော်စီတုန်းအတွေးအခေါ်အပေါ် ထာဝစဉ်သစ္စာရှိပါမည်။ • ဂုဏ်ရောင်ပြောင်သော ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ သမိုင်းအစဉ်အလာကို ဆက်ခံထိန်းသိမ်းပြီး ပါတီအလံတော်ကို မြင့်မြင့်မားမား လွှင့်ထူသွားပါမည်။ • ဥက္ကဋ္ဌသခင်သန်းထွန်း၊ ဥက္ကဋ္ဌသခင်ဇင်၊ အတွင်းရေးမှူး သခင်ချစ် ၊ ဥက္ကဋ္ဌ သခင်ဗသိန်းတင်၊ အတွင်းရေးမှူး ရဲဘော်ထွန်းနှင့်တကွ ပြည်သူ့ဒီမိုကရေစီတော်လှန်ရေးတိုက်ပွဲအ တွင်း ကျဆုံးသွားသော အာဇာနည်ရဲဘော်များအပေါ် သစ္စာရှိပါမည်။ • ငါတို့သည် ပြည်သူ့ဒီမိုကရေစီတော်လှန်ရေး၊ ဆိုရှယ်လစ်တော်လှန်ရေး… ထိုမှတဆင့် ကွန်မြူ နစ်စနစ် ထူထောင်ရေးအထိ မျှော်မှန်း၍ ရာသက်ပန်တော်လှန်ရေးသမားအဖြစ် ခံယူကာ လုံးပန်းအားထုတ် တိုက်ပွဲဝင်သွားပါမည်။ • ငါတို့သည် – ဥက္ကဋ္ဌသခင်သန်းထွန်း၏ ဇွဲလုံ့လကို အတုယူသွားပါမည်။ – ဥက္ကဋ္ဌ၏ စွန့်လွှတ်မှုနဲ့ အကျင့်သိက္ခာသန့်စင်မှုကို အတုယူသွားပါမည်။ – ဥက္ကဋ္ဌကဲ့သို့ သေရဲ၊ တိုက်ရဲ၊ အနိုင်ယူရဲသည့် စိတ်ဓာတ်ကို… Read More »

အမေရိကန်အကျ

အမေရိကန်အကျ မြစမ်းအေး အနောက်အုပ်စု အူမြူးနေတဲ့ Wagner ဝက်ဂနာကြေးစားတပ် ပုန်ကန်မှုဟာ မှေးမှိန်ပျောက်ကွယ် သွားပါပြီ။ ပုန်ကန်မှုဟာ ရှရှားစစ်တပ် ခေါင်းဆောင်ပိုင်းအတွင်းမှ အားပြိုင်မှုဖြစ်ပြီး၊ ပူတင်အနေနဲ့ အားလျော့တာ အားကြီးတာ ဖြစ်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ စစ်မြေပြင် အခြေအနေလည်း ပြောင်းလဲမသွားပါဘူး။ ဝက်ဂနာခေါင်းဆောင်ရဲ့ မန်တက်မှုအပေါ် ယူကရိန်းမှ အမြတ်မထုတ်နိုင်ခဲ့ပါ။ ရုရှားခံစစ်ကို ထိုးဖောက်ပြီး အဇော့ပင်လယ် Sea of Azov ကို အရှေ့တောင်ဘက်မှ ချဉ်းကပ်ကာ ခရိုင်းမီးယားသို့ ဆက်သွယ်ရာလမ်းကြောင်းကို ဖြတ်တောက်ဖို့ဆိုတဲ့ (ယူကရိန်း)ရည်မှန်းချက်ဟာ မဖြစ်နိုင်တော့တာ ထင်ရှားလာပါတယ်။ ဒါကြောင့် ယူကရိန်းစစ်အတွင်း အရေးအကြီးဆုံးအရာဟာ ယူကရိန်းနိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားများရဲ့ ကံကြမ္မာပဲဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့ အခြေခံပဋိပက္ခအပေါ် ပြန်လည်အာရုံစိုက်လာပါတယ်။ စစ်ရေးထိပ်တိုက်တွေ့မှုဟာ စတင်ဖြစ်ပွားပြီး သီတင်းပတ်အချို့အကြာမှာ ပြီးဆုံးဖို့ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ မနှစ်က မတ်လထဲမှာ ပူတင်နဲ့ဇာလင်စကီးတို့အကြား၊ ရုရှားတပ်များရုပ်သိမ်းဖို့နဲ့ အပြန်အလှန်အားဖြင့် ယူကရိန်းဟာ ထာဝရကြားနေနိုင်ငံအဖြစ် ဖွဲ့စည်အုပ်ချုပ်ပုံထဲမှာ ထည့်သွင်းရေးဆွဲဖို့ ဆိုတာကို သဘောတူလုနီး ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကိဖ်(ယူကရိန်း)ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ ခေါင်းဆောင်ကိုယ်တိုင် ရေးဆွဲကာ လက်မှတ်ရေးထိုးထားတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးအဆိုပြုချက်ကို… Read More »

အမေရိကန်ရဲ့ ယူကရိန်းအိပ်မက်

အမေရိကန်ရဲ့ ယူကရိန်းအိပ်မက် မြစမ်းအေး ယူကရိန်းတန်ပြန်ထိုးစစ် ရှုံးနိမ့်သွားပြီ။ ထိုးစစ်အစပိုင်းမှာ အချက်အလက် မပြည့်စုံတာကြောင့် ခန့်မှန်းဖို့ခက်ခဲသော်လည်း၊ ယခုအခါမှာ ယူကရန်းစစ်တပ်ဟာ ရှေ့တန်းစစ်မျက်နှာစာမှာ ဆက်လက်တိုက်ခိုက် နေသေးသော်လည်း မထိန်းချုပ်နိုင်တော့ဘူးဆိုတာ ထင်ရှားလာပါတယ်။ ကိဖ် Kyiv အစိုးရဟာ ဒွန်းဘတ်စ်ရုရှားခံစစ်ကြောင်း ပထမစည်းကိုပင် မချဉ်းကပ်နိုင်ပဲ လူသူလက်နက် အမြောက်အမြား ဆုံးရှုံးသွားပါတယ်။ အနောက်အုပ်စုဟာ ယူကရိန်းပြည်သူတွေရဲ့ အသက်ကို ထည့်မတွက်ဘူး။ ကိဖ်(ယူကရိန်း)အစိုးရကလည်း ငွေကြေးနဲ့ စစ်လက်နက် ဆုံးရှုံးမှုကိုသာတွက်ချက်ပြီး လူ့အသက်တွေ ဆုံးရှုံးတာကို စာရင်းထဲမထည့်ဘူး။ ဇွန် ၁၉ Bloomberg News ဖော်ပြချက်အရ ဥရောပသမဂ္ဂ EU မှ ယူကရိန်းသို့ ဘဏ္ဍာရေးအထောက်အပံ့ နောက်ထပ် ယူရို ၅၀ ဘီလီယံ (ဒေါ်လာ ၅၅ ဘီလီယံ) ပေးဖို့ရှိတယ်လို့ဆိုတယ်။ ဥရောပသမဂ္ဂအနေနဲ့ သူတို့အပေါ် ဝန်မိမှာကိုရှောင်ရှားတဲ့အနေနဲ့ အထောက်အပံ့၊ ဦးစားပေးချေးငွေ၊ အာမခံ စတဲ့ပုံစံများနဲ့ ပေးမှာဖြစ်ပါတယ်။ မဟာမိတ်ဥရောပနိုင်ငံတွေ စီးပွားရေးနွံနစ်နေသော်လည်း အမေရိကန်အဖို့ အခြေအနေကောင်းနေတာ မဟုတ်ပါဘူး။ အမေရိကန်ဘီလီယံနာနဲ့ ကွန်ဆာဗေးတစ်ခေါင်းဆောင် ဒေးဗစ်ဆက်စ်… Read More »

ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအုပ်စု ဘရစ် BRICS ရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ်သစ် NDB

ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအုပ်စု ဘရစ် BRICS ရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ်သစ် NDB မြစမ်းအေး ဘရာဇီး ရုရှား အိန္ဒိယ တရုတ် တောင်အာဖရိက တို့ပါဝင်တဲ့ BRICS အုပ်စုဟာ ဆက်လက်တိုးချဲ့ပြီး ဒေါ်လာလွှမ်းမိုးမှုကို စိန်ခေါ်မယ့် စီးပွားရေးဗိသုကာပုံစံသစ်ကို တည်ဆောက်လာနေပြီဖြစ်တယ်။ BRICS က ဖန်တီးလိုက်တဲ့ အရေးအကြီးဆုံး အဖွဲ့အစည်းကတော့ ဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ်သစ် New Development Bank (NDB) ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ ကမ္ဘာ့တောင်ခြမ်းနိုင်ငံများ (ဖွံ့ဖြိုးဆဲ) အတွက် အမေရိကန်ထိန်းချုပ်တဲ့ ကမ္ဘာ့ဘဏ်အစား အပြောင်းအလဲဖြစ်စေမယ့်ဘဏ်ဖြစ်ပါတယ်။ မတ်လ ၂၃ ရက်နေ့ (၂၀၂၃) က NDB အကြီးအကဲသစ်အဖြစ် တောင်အမေရိက လက်ဝဲအလုပ်သမားပါတီ ဘရာဇီးသမ္မတဟောင်း Dilma Rousfess ဒလ်မာရောစ်ဖက် ကို ခန့်အပ်လိုက်တယ်။ သူမက NDB ရဲ့ ရည်မှန်းချက်ဟာ အခြေအခံအဆောက်အအုံ တည်ဆောက်ရေးအတွက် ဘဏ္ဍာငွေထောက်ပံ့ဖို့၊ ဆင်းရဲမွဲတေမှု တိုက်ဖျက်ရေး၊ အလုပ်အကိုင်တွေ ဖန်တီးပေးဖို့နဲ့၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်မထိခိုက်တဲ့ ရေရှည်တည်တံ့တဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပဲ ဖြစ်တယ်လို့ ပြောတယ်။ သူမက… Read More »

အမြင့်ဆုံးကြွေးမြီကန့်သတ်ချက်နောက်ကွယ်က ကြောင်သူတော်လုပ်ရပ်

အမြင့်ဆုံးကြွေးမြီကန့်သတ်ချက်နောက်ကွယ်က ကြောင်သူတော်လုပ်ရပ် မြစမ်းအေး အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ ကြွေးမြီဟာ ၂၀၂၃ နှစ်ဦးမှာ ကန့်သတ်ထားတဲ့ ဒေါ်လာ ၃၁.၄ ထရီလီယံကို ရောက်ရှိနေပြီဖြစ်တယ်။ အမျိုးသားကြွေးမြီ အမြင့်ဆုံးကန့်သတ်ချက် Debt ceiling (အကြွေးမျက်နှာကြက်) နဲ့ပတ်သက်လို့ ပင်မသတင်းဌာနကြီးများမှာ ငြင်းခုံနေကြတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဝါရှင်တန်အစိုးရကတော့ အလေးအနက်ထားတာ မဟုတ်ပါဘူး။ မေလနှောင်းပိုင်းမှာ ဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်နဲ့ ရီပါပလစ်ကန် အောက်လွတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌကေဗင်မက်ကာသီတို့ ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးပြီး၊ ကြွေးမြီကန့်သတ်ချက်ကို မလျှော့ချတဲ့အပြင် တိုးမြှင့်ဖို့နဲ့ စစ်ရေးဘတ်ဂျက်ကို လက်ရှိ ဒေါ်လာ ၈၀၀ ဘီလီယံမှ ဒေါ်လာ ၈၈၅ ဘီလီယံသို့ အကြမ်းဖျင်း တိုးမြှင့်ဖို့ သဘောတူညီမှု ရခဲ့ပါတယ်။ ဘိုင်ဒင် – မက်ကာသီ သဘောတူညီမှုဟာ အမေရိကန်ဆင်းရဲသားများအဖို့ အစားအသောက် ထောက်ပံ့မှုနဲ့ လူမှုဖူလုံရေး အထောက်အပံ့ရရှိဖို့ ပိုမိုခက်ခဲစေလိမ့်မယ်။ အမေရိကန်ကြွေးမြီဟာ ဒေါ်လာနဲ့တင်ရှိတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် အမေရိကန်အစိုးရက ဒေါ်လာငွေစက္ကူများ ရိုက်နှိပ်ပြီး ပေးချေလို့်ရပါတယ်။ အဲဒီလိုလုပ်ရင် ငွေဖောင်းပွမှု သေချာပေါက်ဖြစ်မှာပဲ။ (ဒေါ်လာဟာ ကမ္ဘာ့အရန်ငွေကြေး ဖြစ်တဲ့အလျောက် တခြားနိုင်ငံများသို့လည်း ငွေဖောင်းပွမှုကို… Read More »